Ngày vui qua mau,

Euro chóng tàn

Văn Quang

Viết từ Sài Gòn

20 ngày vừa qua, Euro 2012 đã là sự kiện thể thao lớn đã làm cả thế giới xôn xao với nhiều cảm xúc đặc biệt hiếm có. Tất cả đã bước qua mọi ngưỡng cửa của chính trị, của chủng tộc. Tưởng chừng như chiến tranh lạnh, chiến tranh nóng ở một hành tinh nào khác chứ không phải đang có mặt trên quả đất này. Vâng, đó mới chỉ là “tưởng như”, nhưng thật sự nó vẫn có. Chẳng qua chúng ta cố gạt nó sang một bên để tận hưởng những giờ phút, những ngày đêm sống cùng bóng đá, ăn ngủ cùng bóng đá cho thỏa thích, đền bù lại những ngày tháng còng lưng lo chuyện sống còn, lo đủ mọi thứ chuyện linh tinh trên đời.

20 ngày đêm trôi qua, với 30 trận đấu của 16 đội tuyển quốc gia, bây giờ nhìn lại sao mà quá ngắn. Hôm nay (29-6) tôi viết bài này, các vòng tứ kết và bán kết đã qua đi. Chỉ còn một trận chung kết nữa là hết Euro 2012. Tôi rất tiếc không thể đợi đến ngày sau cùng đó để biết đội nào sẽ lên ngôi. Tuy nhiên đến lúc này cũng đã có thể ghi lại những sự kiện xảy ra trong Euro này gọi là có chút kỷ niệm của năm 2012.

Xem ngày hay đêm đều có thú riêng

Ở nước ngoài như Mỹ, Úc, Canada các bạn xem vào buổi sáng hay buổi trưa. Còn ở VN chúng tôi xem vào giữa đêm, cái khoảng thời gian nửa ngày này sang nửa ngày khác, dở dở ương ương đó khiến nhiều người mất ngủ. Thức từ hơn 1g sáng đến 4g hoặc có trận kéo luôn 2 hiệp phụ và màn đá penalties đã là 05g sáng. Thức luôn cũng dở, ngủ thêm cũng khó. Rất nhiều bạn trong tuổi phải đi làm, thức mờ cả mắt, ăn uống thất thường, tẩm bổ kiểu gì cũng không lại, ngoại trừ… ngủ gật.

Ở nước ngoài, nhiều bạn còn trong tuổi đi làm, chắc chắn không thể xin nghỉ để xem Euro. Bạn nào “cay cú” lắm đành xem chiếu lại, dù rằng biết trước kết quả rồi cũng xem cho biết, nhưng hồi hộp và hứng thú không còn. May ra có trận nào vào giờ nghỉ, ngày nghỉ mới được rung đùi ngồi xem trọn vẹn. Vậy xem ban ngày có cái thú của ban ngày, xem ban đêm có cái thú của ban đêm. Hãy thử kiểm lại xem chúng ta đã nhận được những gì trong kỳ Euro này.

Trước hết đó là những cảm xúc trong từng trận đấu. Tất nhiên có trận hay trận dở. Ở VN dường như nó làm đảo lộn cuộc sống, nhưng là thứ đảo lộn được báo trước, được chuẩn bị khá kỹ càng không làm ai hoảng hốt, chỉ làm nhiều nhà, nhiều người tất bật thêm. Một thứ tất bật hào hứng của những ngày lễ hội. Những “tín đồ túc cầu giáo” làm hết mọi việc ban ngày để ban đêm lao ra tiệm cà phê hoặc đến nhà bạn bè tụ hội, bày ra trà bánh, chờ giờ bóng lăn, nghe các ông bình luận viên bóng đá trên truyền hình tán dóc. Mới chập tối nhiều quán cà phê đã đầy khách. Mấy ông già đi ngủ sớm chờ đồng hồ báo thức, cố bò dậy “vào cuộc” cùng trái bóng như thời trai trẻ. Các bà già không xem cũng phải thức cùng chồng con cho “trọn chữ tòng”. Riết rồi cũng thành quen. Bây giờ sắp hết Euro, ông tiếc rẻ, bà cũng buồn. Những ông 70-80 tuổi thường có ý nghĩ “chẳng biết lần Euro sau mình còn được xem nữa không”. Có lẽ bà cũng nghĩ như vậy nên thương ông, ông muốn là trời muốn, mặc dù vẫn lo cho sức khỏe của ông sa sút trong những ngày này. Cho nên cả nhà cùng xem cho vui vẻ cả làng. Thời buổi lạm phát, vật giá leo thang, nhà nào có nồi cháo gà đã là may lắm rồi. Nhà nào “thủ kỹ” hơn làm chõ xôi, làm đồ ăn đêm và ăn sáng luôn cho tiện việc sổ sách. Cái chung cư tôi ở, đêm đêm nhiều nhà sáng đèn. Lâu lâu lại rộ tiếng reo hò bất kể nhà hàng xóm. Đấy là chưa kể đến những quán ốc, quán hủ tíu, quán nhậu “ăn theo” Euro. Nói đến những nghề “ăn theo” Euro còn nhiều, tôi sẽ kể ở đoạn sau.

Bạn đã xem quá nhiều bài vở hình ảnh trên các trang báo. Ở đây, tôi chỉ xin điểm qua vài nét rất tượng trưng của Euro 2012 này.

Không có cuộc lật đổ ngoạn mục nào!

Xin ghi nhận những lời bình luận chung. Có thể tóm tắt là các trận đấu được đông đảo người hâm mộ mong chờ thường diễn ra không theo mong muốn. Nhiều trận tẻ nhạt thiếu “sức sống sôi sục” của bóng đá tấm cỡ quốc tế. Không có những cuộc lật đổ ngoạn mục. Hầu như tất cả những đội có tên trong bảng A như Ba Lan, Hy Lạp, Nga, Séc không còn một đội nào lọt được vào bán kết. Bảng B thì Đan Mạch, Hà Lan cũng ra về sớm. Bảng C được gọi là bảng tử thần, những đội yếu như Croitia, Ireland đều thất bại. Cũng như Ukraine, Thụy Điển ở bảng D bị Anh và Pháp loại để rồi cả Anh và Pháp cũng lại “ra tàu” về nước. Trong đó đội Pháp khiến chúng ta thất vọng nhiều hơn cả. Không còn thấy một chút bóng dáng một thời nào của nhà vô địch thế giới nữa. Thêm vào đó là vài chuyện lủng củng nội bộ rất đáng xấu hổ .

Đội Anh thua Ý trên chấm phạt đền còn tạm thời chấp nhận được. Nhưng thật ra đội tuyển quốc gia Anh không mạnh. Mặc dầu bây giờ những trận thư hùng trong giải vô địch Anh giữa các Câu Lạc Bộ đều là những trận hay, khó có nước nào so sánh được kể cả giải vô địch Đức và Ý. Khán giả Anh luôn chật sân, các nhà cái cá cược khắp nơi không có bóng đá Anh chắc chỉ sống thoi thóp. Nhưng cầu thủ trong các CLB như Man City, M.U, Chelsea, Arsenal, Liverpool… hầu hết đều là cầu thủ nước ngoài. Khi đá cho đội tuyển quốc gia, họ phải về nước phục vụ cho đội tuyển nước mình. Còn trơ lại cái khung toàn là cầu thủ Anh có vẻ loạc choạc. Hầu như chỉ còn lại Rooney là đáng nể nhất cũng như Ronaldo của Bồ Đào Nha. Một con én không làm nên mùa xuân. Đó là lý do dễ hiểu tại sao trong kỳ này không nhà tiên tri nào đoán Anh hay Pháp sẽ là nhà vô địch.

Tóm lại, cái thứ trật tự trong bóng đá châu Âu ở Euro này vẫn vô tình được duy trì. Còn lại từ vòng bán Đó là 4 “ông lớn” Tây Ban Nha (TBN), Bồ Đào Nha (BĐN), Đức và Ý.

Khán giả và các bạn tôi đều đoán đúng 80%

Lúc này Bồ Đào Nha đã bị TBN loại bằng phạt đền. Nhưng xét về thực lực, TBN trội hơn Bồ một bậc về kỹ thuật cá nhân. TBN vào chung kết là xứng đáng. BĐN không thua trong 2 hiệp chính và 2 hiệp phụ một phần lớn vì chiến thuật ngăn chặn được lối đá tiki taka của TBN, và TBN không thắng vì một phần còn lo đề phòng cơn lốc Ronaldo. Cho nên cả hai đội vừa đá vừa lo phòng thủ khiến cho trận bán kết 1 trở thành buồn tẻ, thiếu hẳn những pha tấn công dồn dập như khán giả trông đợi. Chúng ta tạm biệt Bồ Đào Nha trong sự luyến tiếc và Ronaldo chinh phục được tình cảm của khán giả hơn là những thành tích trước đây của anh vì nhiệt huyết và tài năng của anh trong trận này. Có nhiều nhà bình luận cho rằng Ronaldo là một nửa đội tuyển BĐN, anh xứng đáng được trao quả bóng vàng cũng như Messi.

Đến đây, điểm lại những dự đoán trên các mặt báo và bản dự đoán của các bạn bè tôi từ trận đầu đến nay đã đúng 80%. Ông nào cũng tặng cho Tây Ban Nha ít nhất 1 phiếu tức là vào đến chung kết và ông nào cũng dự đoán TBN sẽ gặp Đức. Có ông đoán Đức thắng, có ông đoán TBN sẽ thắng. Vậy còn phải đợi đến phút chót xem ai sẽ là nhà vô địch. Lúc đó mới giải quyết nốt cái 20% còn lại.

Trận bán kết hay nhất từ đầu giải.

Trận bán kết 2 giữa Đức và Ý. Hầu hết khán giả cho rằng Đức trên cơ Ý, một chín một mười. Có đến quá nửa khán giả “tiên tri” Đức sẽ thắng Ý và sẽ lên ngôi vô địch. Nhưng sân cỏ đã trả lời khác hẳn. Hai pha lập công của Mario Balotelli cùng lối chơi phòng ngự phản công sắc bén chớp nhoáng, giúp đoàn quân áo thiên thanh giành chiến thắng xứng đáng trong trận bán kết thứ hai của Euro năm nay. Một bất ngờ thú vị chứ chưa phải là một cuộc lật đổ bởi hai đội được đánh giá gần như ngang tài ngang sức.

Đội tuyển Ý đã có một trận đấu xuất sắc về nhiều mặt và giành chiến thắng thuyết phục. Trong chiến thắng của người Ý, công đầu phải kể đến Balotelli. Một anh chàng thường bị gọi là “thằng khùng” , bây giờ “thằng khùng” trở thành anh hùng của Ý. Nhưng cái tính khật khùng bất chợt của anh vẫn không bỏ được. Vừa sút ăn bàn, lập tức anh cởi áo, trần trùng trục đứng giữa sân như pho tượng đồng. Anh quên hay vẫn nhớ, hành động ấy chắc chắn sẽ nhận ngay một thẻ vàng. Trận trước khi anh vừa sút thắng một trái, có tới ba đồng đội của anh đã phải chạy lại bịt chặt miệng anh lại, không cho anh “phát ngôn” dù họ chưa biết anh nói câu gì. Bản tính Balotelli vẫn thế, thẳng như ruột ngựa, nghĩ gì nói nấy, thích gì làm nấy. “Thằng khùng” lại được nhiều khán giả ngưỡng mộ hơn lên vì những thứ ngộ nghĩnh chân thực của anh. Chưa biết trong trận chung kết anh sẽ còn đem lại những gì. Nhưng đó là hình ảnh cầu thủ rất đặc biệt trong Euro kỳ này, khán giả khó quên. Thú thật với bạn đọc, tôi rất thích hình ảnh anh chàng khật khùng này.

Thủ môn Buffon cũng góp công lớn bởi anh đã cản phá hầu hết cú sút khá hiểm hóc của người Đức. Tuyển Đức đã có phần chủ quan ngay từ đầu trận, nên một lần nữa họ bị Ý đánh bại, đành phải ngậm ngùi xem Ý và Tây Ban Nha tranh cúp vàng. Họ chỉ tự trách mình mà thôi.

Nhớ lại cuộc lật đổ ngoạn mục của các cô gái Nhật

TBN thắng rất thuyết phục. Điều đáng buồn là không có cuộc lật đổ nào làm bớt mất nửa phần thú vị. Chắc các bạn còn nhớ, kỳ tranh giải vô địch bóng đá nữ quốc tế năm 2011 vừa qua. Chưa ai có thể quên những cô gái Nhật đã lật đổ một loạt các “bà lớn” trên đấu trường bóng đá nữ quốc tế. Thắng Đức 1-0 ở tứ kết, rồi thắng luôn Thụy Điển 3-1 để vào chung kết, thắng các cô gái Mỹ tràn đầy sức mạnh trên chấm phạt đền, bước lên ngôi vô địch vào rạng sáng 18-7-2011. Ba cuộc lật đổ vô cùng ngoạn mục ấy đã cống hiến cho khán giả trên khắp hành tinh sự ngạc nhiên, hồi hộp và thích thú. Hơn hẳn kỳ Euro này.

Có hai loại:cá độ cao cấp và cá độ chân đất

Trở lại với những nghề ăn theo Euro ở VN. Tất nhiên nghề đầu tiên phải kể đến là nghề cá độ. Phải nói thẳng ra, ở đâu có một trận bóng đá hấp dẫn là có cá độ. Từ bóng đá trong nước đến ngoài nước.

Có thể tạm chia ra làm 2 loại cá độ. Loại cao cấp dành cho các “đại gia” cá từ chục ngàn đô trở lên qua các trang mạng internet. Loại “chân đất” gồm đủ các thành phần.

Ta hãy kể sơ qua về loại chân đất này trước. Loại này ở VN, đi đâu cũng gặp. Cá độ từ thành thị đến thôn quê, từ góc phố đến đại lộ. Từ công tư chức đến dân ba cọc ba đồng kể cả các cô cậu sinh viên học sinh choai choai. Có cô coi cá độ như dân chơi để chứng tỏ “đẳng cấp” của mình. Khi hết tiền chung “cược” đành tạm bán của trời cho hoặc dễ dàng bắt bồ với anh nào chi tiền cá độ. Vừa cắp sách đến giảng đường vừa làm gái gọi “bán chuyên nghiệp” vừa ăn chơi theo kiểu tiểu thư.

Từ ngày Euro khai mạc đến nay, không ngày nào đọc báo hàng ngày không thấy dân thua cá độ phạm đủ thứ trọng tội. Giết người, cướp của, giật dọc, thâm lạm công quỹ… Họ không từ một thủ đoạn nào không làm, miễn là có tiền để cá độ. Thậm chí thua cá độ, vợ chồng lục đục, anh chồng tự đốt nhà thiêu chết vợ con và chính mình. Ở Hà Nội liên tiếp xảy ra hai vụ kinh hoàng. Một là vụ hai thanh niên đặt mìn ở cửa hàng vàng trên phố Nguyễn Thái Học. Vụ thứ hai, man rợ hơn: đứa con trai đâm chết cả bố mẹ đẻ chỉ vì không xin được tiền để trả nợ các khoản từ chơi game, lô đề đến cá độ bóng đá.

Euro, mùa vui và quốc nạn

Còn các “lò cá độ” nhiều không thể kể hết. Cơ quan an ninh bắt hoài không hết. Một chủ quán cà phê là vợ ông Chủ tịch Hội Đồng Nhân Dân tỉnh Long An cũng bị bắt vì làm chủ đường dây cá độ cho các bác nông dân vùng quê. Một đại gia đi chiếc xe hơi Audi giá hàng tỉ đồng, từ Cà Mau cùng đàn em lên TP Sài Gòn thuê khách sạn sang trọng để điều hành đường dây cá độ qua mạng tại Đồng Tháp và các tỉnh miền Tây cũng bị bắt quả tang. Trên đây chỉ là vài chuyện điển hình cho những đau khổ từ cá độ bóng đá. Đúng là một mùa làm ăn rất xôm tụ làm hư hỏng rất nhiều người từ hiền lành tử tế đến dân tứ chiếng giang hồ, làm tan nát quá nhiều gia đình đang yên vui hạnh phúc. Mùa cá độ đồng nghĩa với vui chơi và tội ác. Các cơ quan chức năng dù đã dốc hết công sức cũng chẳng bao giờ diệt hết được nạn này. Mùa này đã trở thành quốc nạn. Hãy thử làm như các nước, cho phép cá độ trong một chừng mực nào đó, may ra mới bớt. Như thế nhẹ được gánh nặng cho các cơ quan chức năng, vừa đỡ tốn thì giờ, tốn công sức, tốn tiền tài của nhân dân đóng góp.

Loại cá độ “đại gia” trên các trang mạng

Những đường dây cá độ với nước ngoài qua các trang web mới là quan trọng. Như bài kỳ trước tôi đã nói là mỗi kỳ Euro hay World Cup làm “chảy máu” không biết bao nhiêu tỉ đồng ra nước ngoài, có lẽ nó cũng xấp xỉ số tiền kiều hối hàng năm gửi về VN.

Hầu hết dân cá độ qua mạng internet là những đại gia hoặc ít nhất cũng là người giàu ở các tỉnh thành, nhiều nhất là dân làm ăn ở Hà Nội và Sài Gòn. Muốn tham gia vào đường dây cá độ cũng chẳng phải chuyện dễ dàng. Mỗi ngày dân cá độ được tổ chức chặt chẽ hơn. Phải là tay có “máu mặt” có “số má” mới được tham gia và phải có bảo lãnh bằng tài khoản lớn ở ngân hàng.

Từ khi Euro 2012 khai mạc, các trang web cá độ bóng đá nổi tiếng mà dân cá độ bóng đá Việt Nam thường xuyên truy cập như sbobet, ibet888, m88… đã không thể vào được.

Nhưng chỉ vài ngày sau khi bị chặn, dân cá độ bóng đá đã kháo nhau vô số cách “vượt tường” để truy cập các trang web này. Trên các trang mạng, nhiều cá nhân đã post lên một cách công khai các bài viết hướng dẫn cách vượt tường lửa dễ dàng để tiếp tục tham gia cá cược bóng đá. Không chỉ hướng dẫn cách vào các trang web này từ máy tính, còn xuất hiện cả các bài hướng dẫn, tải phần mềm truy cập các trang web dành cho iPhone, iPad, smartphone… những thiết bị đang được dân cá độ bóng đá sử dụng nhiều nhất hiện nay vì tiện mang theo, an toàn và tốc độ truy cập nhanh khi sử dụng mạng 3G.

Những tay điều hành các trang web cá độ bóng đá rất tinh vi. Tuy nhiên năm nay, tính đến ngày 20-6, cơ quan ninh đã phối hợp ngăn chặn được 181 website và 195 địa chỉ IP máy chủ của các website đánh bạc, cá độ bóng đá. Trong đó, khoảng 80% website phát sinh bị chặn ngay lập tức.

Nhưng chặt đầu này chúng mọc đầu khác. Trung bình mỗi ngày có 20-30 website về cờ bạc, cá độ được tạo ra để đối phó với việc ngăn chặn. Dù có kết quả khả quan nhưng đại diện của cơ quan chức năng thừa nhận công tác phòng chống đánh bạc, cá độ bóng đá đang gặp nhiều khó khăn như đã nói ở trên. Đại diện VNPT cho biết các đối tượng tham gia cá độ thường thực hiện hành vi chuyển tiền qua ngân hàng ra nước ngoài hoặc ngược lại.

Hiện nay, các đơn vị cung cấp dịch vụ tăng cường phối hợp để đi vào chiều sâu, truy tìm các đối tượng cá độ chuyên nghiệp để diệt từ gốc. Việc này tuy rất phức tạp song là việc tất yếu phải làm trong giai đoạn người dân đang vật lộn với đời sống đầy khó khăn này.

Tiệm cầm đồ đuổi không hết khách

Nói đến cá độ là phải nói đến các tiệm cầm đồ. Chính những nơi này mới hoạt động xôm tụ nhất, thu vén nhiều tiền của hơn hẳn các tiệm cà phê, các quán ăn. Chưa đầy một tuần sau khi Euro diễn ra, hầu như tất cả các tiệm cầm đồ ở Hà Nội và Sài Gòn đều kín chỗ để hàng. Nhiều nhất vẫn là đủ loại xe gắn máy cao cấp giá vài chục triệu trở lên. Cạnh đó là chiếc tủ kính lớn trong chưa đầy máy laptop, máy ảnh, máy quay phim dủ kích cỡ.

Tiệm cầm đồ cũng chia ra làm hai “cấp”. Cấp thấp là những tiệm chỉ có khả năng cầm cố cho khách những món hàng từ chiếc xe gắn máy năm bảy chục triệu trở xuống. Tiệm cấp cao, nhiều vốn cứ như ngân hàng, có thể cầm cả giấy chủ quyền nhà đất, xe hơi, đồ trang sức cao cấp như kim cương, ngọc thạch.

Vào đầu mùa Euro, dân chơi còn đủ tiền rủng rỉnh đi cá độ. Nhưng khi các trận đấu diễn ra chừng môt tuần, nhiều anh đã cháy túi. Lúc đó là lúc tiệm cầm đồ kiếm ăn mạnh nhất. Càng vào sâu đến những trận đá loại, ngay cả tiệm cầm đố cũng thiếu tiền mặt cho khách “cắm” hàng. Tiền mặt trở nên khan hiếm và là vũ khí lợi hại cho những nhà cầm đồ chặt chém không thương tiếc. Nhiều nhà cầm đồ vừa thấy khách đã lắc đấu quầy quậy “anh đi chỗ khác hỏi xem, chúng tôi không còn tiền mặt”. Những con bạc “khát nước” nằn nì mãi, có khi phải chấp nhận cái giá trên trời.

Trong khi những ngày đầu chỉ phải trả lời mỗi triệu 7-8 ngàn đồng một ngày. Cứ mỗi 10 ngày phải trả tiền lời một lần. Vào thời khát tiền mặt này phải trả lời gấp đôi gấp ba.

Một bà hàng xóm tính với tôi: Bây giờ cầm một triệu đồng phải trả lời từ 15 đến 20 ngàn đồng một ngày. Nếu ông có 1000 USD đổi được khoảng 20 triệu đồng VN, một ngày ông sẽ có 400.000 đồng. Một tháng sẽ thu tiền lời là 1 triệu 200 ngàn đồng. Người nào giành dụm được khoảng 200 triệu đồng, mỗi tháng kiếm được khoảng 7 triệu đồng. Dù cho nhà cầm đồ có ăn trước 2 triệu, vẫn còn 5 triệu. Vì thế nhiều người đã không ngần ngại rút tiền gửi ở ngân hàng ra cho tiệm cầm đồ vay hoặc trực tiếp cầm đồ không bảng hiệu. Họ chấp nhận rút tiền trước thời hạn dù chỉ được lời 3%/năm. Cho tiệm cầm đồ vay lời gấp mười lần ngân hàng mà không sợ bị chạy làng như tín dụng đen. Bởi nhà cầm đồ giữ tài sản của khách và đầy đủ giấy tờ đúng pháp luật nên khi khách không trả được lãi, không lấy “hàng” về, họ sẽ thanh lý. Bao giờ số tiền cầm cố cũng rẻ hơn giá trị thực trên thị trường. Cái xe đáng giá 60 triệu, chỉ cầm được 40 triệu. Bán đồ kiểu thanh lý lại lời thêm lần nữa.

Đó là vài nét chính qua Euro kỳ này. Ngày vui qua mau, Euro chóng tàn. Có thể khi bài này đến tay bạn đọc, ngôi vô địch đã có chủ. Nhưng dù là Ý hay Tây Ban Nha, cả hai đội đều xứng đáng đăng quang. Bạn nào “tiên tri” Đức vô địch là đi theo ông Pele về Berlin rồi. Tôi vẫn dự đoán Tây Ban Nha sẽ vô địch dù tôi rất thích lối đá của Ý trong trận hạ Đức vừa qua.

Xin hẹn bạn đọc kỳ sau lại quay về với những chuyện thời sự tại VN.

Văn Quang 29-6-2011

Hình:

01- Hình độc đáo tại Euro 2012: Anh hùng “khật khùng” Balotelli sau khi sút bóng vào lưới đội Đức, liền cởi trần giữa sân bóng bị lãnh thẻ vàng.

02- Một dãy phố cầm đồ lúc này đang đông khách. 03- Dân cá độ thường tụ tập ở quán cà phê từ chập tối để bắt độ.

04- Dân nghèo không cá độ xem Euro ở sân bóng

05- Một trang web cá độ từ nước ngoài đang hoạt động tại VN.