Đổ ti cho dân,

bàn tay

không th che ni mt tri

Văn Quang 

Viết từ Sài G̣n

 

 

 

Bước vào đầu năm Nhâm Th́n, tôi gặp ngay hai cái “số sui”. Mới ngày 5 Tết, bỗng dưng bị cái mụn bọc ở đầu. Tôi cố chịu đựng xem t́nh h́nh diễn biến ra sao. Bởi thật sự, ở VN, tôi cũng như nhiều người dân khác, sợ nhất là phải đi bệnh viện (BV) và thứ hai là phải đến “xin cho” ở một cơ quan công quyền nào đó, bất kể là việc ǵ.

Bà con hàng xóm khuyên tôi nên đến gặp bác sĩ ngay kẻo như ông bạn tôi ở Santa Ana nằm lăn quay ra rồi sáng hôm sau mới đi BV là hết thuốc chữa. Nhưng quả thật là nỗi sợ đi BV của tôi lớn hơn nỗi lo nằm quay cu lơ v́ nó chưa đến. Cũng may, lại có cái hên là 3 hôm sau th́ cái mụn bọc dần biến mất.

Rồi lại cũng bất ngờ, đêm 9 tháng giêng ÂL, khoảng hơn 2g sáng, bà xă tôi lại kêu đau ở ngực, không thể nào cục cựa được. Bà ấy vốn có “tiền sử”  về bệnh tim mạch. Cơn đau kéo dài, đau khủng khiếp. Nằm nghiêng qua trái qua phải đều phải nâng dậy và cơn đau lại trỗi dậy mạnh hơn khiến người phát sốt. Nhà chỉ có “2 ông bà già” nên tôi cầm máy định gọi xe cấp cứu. Nhưng có lẽ bà xă tôi cũng có “cái tật” sợ BV như tôi nên bà xua tay, nói để gần sáng hăy đi. Tôi đành nhượng bộ và nằm làm “lính gác” v́ cũng tin là có BV tư gần nhà, đi xe chỉ mất 10 phút. Tuy nhiên, sáng sớm hôm sau cũng phải đưa vào BV và vào ngay pḥng cấp cứu. Có cho ăn kẹo tôi cũng không dám đến BV công.

 

Mua nhà 300 tỉ, nhưng không chịu chữa cái máy siêu âm

 

Ở pḥng cấp cứu không phải chờ lâu với cái giá khám bệnh phải trả gấp đôi ở ngoài. Sau khi chẩn đoán bệnh, bác sĩ (BS) ở pḥng này cho về nhà, hẹn 1 tuần sau khám lại. Tôi thấy hơi lo, v́ bệnh tim mạch khá nặng có thể “ra đi” bất cứ lúc nào. Như hai ông bạn hàng xóm của tôi ở Lộc Ninh, đang khỏe mạnh, chỉ bị một cơn đột quỵ là đi luôn. Có ông đă ra đến pḥng khám bệnh của một trạm y tế của đồn biên pḥng gần đó, nhưng sau khi được BS khám xong về đến nhà là tắc thở luôn. Đó cũng là lư do tại sao tôi phải rời bỏ Lộc Ninh. Bởi nó xa BV có thể tin tưởng được. Sống ở nhà quê mát mẻ, rộng răi thích hợp với lớp tuổi về chiều, nhưng điều kiện về y tế và đôi khi về an ninh không được bảo đảm. Có khi lại bị một cú như ông Vươn ở Tiên Lăng th́ phiền.

Về nhà, đến chiều, bệnh t́nh của bà xă tôi không bớt mà c̣n nặng thêm. Vừa đau ngực hơn vừa sốt cao. Tôi nhảy vào internet, chỉ cần đánh hai chữ “đau ngực” là chỉ nửa phút sau đă thấy một chẩn đoán giống hệt bệnh t́nh của bà xă. Tôi in lại cẩn thận để may ra có thể trợ giúp cho ông BS chẩn đoán. Sáng hôm sau, tức tốc trở lại BV đó để t́m gặp ông BS quen vẫn khám chữa bệnh cho chúng tôi từ nhiều năm trước, tất nhiên cũng ch́a ra tờ giấy tôi đă in sẵn. Ông BS này khám lại và tôi hiểu ư kiến của ông khác với ông BS ở pḥng cấp cứu hôm qua, nhưng không tiện nói ra, ông cho đi siêu âm. Pḥng siêu âm khá đầy đủ máy móc. Nhưng có chuyện khôi hài nhất là máy siêu âm “hiện đại” này có thể chẩn đoán trên màn h́nh, nhưng… nó không chịu in kết quả để bệnh nhân mang trở lại cho BS điều trị.

Một ông có lẽ là y tá, thản nhiên nói: “Máy hư, chỉ không chịu in chứ không có vấn đề ǵ”. Sau đó, ông ta lấy tờ giấy, nh́n vào màn h́nh, ghi vội lại vài ḍng theo kết quả đưa cho bệnh nhân. Chính ông BS quen với chúng tôi phải lắc đầu: “Chủ BV mới mua thửa đất hơn 300 tỉ đồng để phát triển thêm BV mà có cái máy siêu âm không chịu sửa”.

Vâng, thưa bạn, mỗi lần đến BV này, chúng tôi phải đi qua miếng đất BV mới mua. Tôi không nói rơ tên BV này để tránh ngộ nhận. Trước đó nó là một dăy phố dài ngay mặt đường, nay đă phá đi, đang xây dựng những khu nhà mới rất “hoành tráng” nới rộng BV gấp đôi, tất nhiên là với mục kinh doanh. Chắc chắn là để cạnh tranh với một số BV thường được gọi là “quốc  tế” khác, đang có thời cơ lớn làm ăn ở VN. Cứ nghe thấy “quốc tế” là tạo được thêm chút niềm tin với bà con ở VN rồi, dù cái giá phải trả thêm cho cái tên “quốc tế” chẳng rẻ chút nào.

Nh́n qua cung cách này, tôi nhận ra một điều rất thực tế, rất “con buôn” là BV nghĩ đến việc kinh doanh kiếm tiền nhiều hơn là việc đem lại những lợi ích thiết thực nhất cho bệnh nhân. Ngoài mặt th́ “hoành tráng, vĩ đại” mà trong ruột th́ như cái máy siêu âm chạy cà rịch cà tàng, không thèm sửa. Kiểu này, gọi đúng nghĩa là treo đầu dê, bán thịt chó.

 

Những điều người dân Việt đang chờ đợi

 

Cũng nhờ những giờ chờ đợi người nhà khám bệnh này, tôi có dịp ngồi “nói chuyện đời” với mấy ông bà là thân nhân của bệnh nhân khác. Ngồi trong cái câu lạc bộ tương đối khang trang của BV, tôi có dịp tiếp chuyện với vài ông bà coi bộ cũng là thành phần khá. Có ông đầu tóc đă bạc, là nhà giáo đă nghỉ hưu; có anh trẻ tuổi làm nghề buôn bán xe; có bà là chủ cửa hàng tạp hóa chắc cũng khá lớn; có chị làm ở một công ty nhỏ đưa chồng đi mổ. Thành phần được gọi là “cán bộ” ít khi đến những BV này, họ quen biết và có thể có những ưu đăi ở các BV công khác. Ông giáo già cầm tờ báo hàng ngày trên tay, ông đă đọc qua khá nhiều mục. Bà chủ cửa hàng tạp hóa sau khi “tiếp thị” với chúng tôi bằng cái thiệp quảng cáo hiệu buôn, bèn lịch sự trả tiền cà phê cho mọi người. Bà đưa con gái vào siêu âm và cũng cười sặc lên v́ cái máy siêu âm không chịu in t́nh trạng bệnh nhân. Ông giáo già đưa tờ báo cho tôi:

- Ông đọc đi, trong này có bài được lắm, viết về vụ Tiên Lăng. Họ nói đó là “làn sóng ngầm” của những cơn băo tố trong ḷng dân đă xuất hiện, nếu như vụ việc không được nhanh chóng giải quyết một cách thấu t́nh đạt lư.

Tôi nói là đă đọc qua trên internet ngay từ 5 giờ sáng. Bà chủ hàng táp hóa liền đỡ lấy tờ báo:

- Bác cho tôi mượn, tôi cũng đang muốn xem vụ đó đến đâu rồi. Mấy “ông chính quyền” này làm ăn lộn xộn quá.

Mấy người ngồi cùng chăm chú lắng nghe. Tôi biết chắc chắn đa số người dân vẫn đang chăm chú theo dơi vụ nhà ông Vươn ở Tiên Lăng. Mấy hôm trước ngồi ở quán bành ḿ Ḥa Mă bên lề đường Cao Thắng, mấy anh công tư chức cũng râm ran bàn về chuyện này. Đây có thể coi như một “scandal” lớn nhất đang được toàn thể xă hội rất quan tâm. Sự việc xảy ra đă được nhiều trang báo trong nước cũng như các cơ quan thông tin nước ngoài mô tả rất rơ.

Một số sự việc khác mà người dân đang chú ư là những “lễ hội truyền thống” ở VN, bây giờ người VN đi lễ chùa cầu mong điều ǵ? Công danh trước, tài lộc sau. Rồi đến vụ 309 du khách Nga bị công ty Landa Tour của Nga vỡ nợ, bỏ rơi du khách Nga ở Mũi Né, Phan Thiết. Vụ Hanoi thay đổi giờ đi về của học sinh, sinh viên có thể gây ra nhiều xáo trộn trong nhiều gia đ́nh. Rồi việc đánh thuế xe, thu phí trong giờ “cao điểm”… nói tóm lại là giải quyết vấn đề kẹt xe. Sau đó là việc ngân hàng nhà nước đưa ra một số biện pháp hành chánh về lăi suất đầu vào đầu ra mà chưa mang lại kết quả khả quan nào để góp phần làm giảm lạm phát chưa chưa nói đến giảm đến mức c̣n 9 hoặc 9,5%. Trong khi giá cả các mặt hàng sinh hoạt sau Tết vẫn cứ leo thang chứ không hề giảm bớt như mong đợi. Đặc biệt là giá gas lại tiếp tục tăng sau cú tăng đúp vào đầu năm Dương lịch, với mức tăng đến 42.000 đồng một bình 12kg trong những ngày đầu năm nay mà chưa thấy ông quản lư thị trường nói năng ǵ.

Tôi không thể bàn hết mọi chuyện trong kỳ báo. Xin tuần tự bàn từng chuyện.

 

Ch́m xuồng hay giảm tội cho ai?

 

Trước hết là chuyện ở Tiên Lăng. Chắc tôi không cần phải tường thuật lại chi tiết vụ án đang làm chấn động dư luận trong cũng như ngoài nước, bạn đọc đă hiểu rơ sự việc rồi. Tôi đi vào câu chuyện thực tế của người dân.

Trong khi ông Giáo già trầm ngâm với khói thuốc lá th́ anh thanh niên anh thanh niên bắt chuyện:

- Nghe tức lộn cả ruột. Làm cái ǵ mà rầm rộ đến “cưỡng chế” như đi đánh giặc, rồi c̣n phá nhà của người ta rồi lại bắt đi tù. Thế th́ “thằng dân” nó ức quá, nó phải phản ứng lại cũng không có ǵ là lạ.

Tôi không biết anh thanh niên này định nói với tôi hay người khác. Và sống ở đây, tôi thích nghe người khác hơn là “làm tài khôn” phát biểu sự hiểu biết của ḿnh. Ông giáo già nh́n tôi rồi lắc đầu:

- Tôi cho rằng làn sóng ngầm của bài báo kia không chỉ có ư ám chỉ sự công phẫn của người dân lương thiện mà đó chính là sự chờ đợi cách giải quyết như thế nào, có “ch́m xuồng” hay cố t́nh kéo dài thời gian để làm nhẹ bớt tội cho mấy anh quan hà hiếp dân hay không. Tùy theo cách hành xử của chính quyền mà “làn sóng ngầm” đó sẽ lớn hay nhỏ, có được “nuôi dưỡng” trong ḷng người dân khắp nơi hay không chứ không riêng ǵ Hải Pḥng hay Tiên Lăng. Bây giờ “quy mô” của nó đă vượt ra nhiều ranh giới rồi.

Bà chủ hàng tạp hóa vung tay trên tờ báo:

- Đến nước này mà “ch́m xuồng” làm sao được? Có là loạn. Tôi thấy báo nào và người dân nào cũng nói chính quyền Tiên Lăng sai bét, Thành phố Hải Pḥng cũng sai luôn khi ông Phó chủ tịch thành phố khẳng định việc phá nhà anh Vươn là do dân vào phá v́ họ quá bất b́nh với hành vi của những người dùng vũ lực chống lại chính quyền. Dân nào phá, chỉ ông ấy phá th́ có. Tôi mà là dân ở cái xă này, tôi kiện ông này về tội vu khống.

Đi tù hết cả đám. Phải không ông?

Bà phát biểu mộc mạc, chân thật đúng theo cái lối “làm ăn” của bà. Nhưng bà có ư hỏi ông giáo đầu bạc nên tôi chỉ lắng nghe.

 

Có trường hợp “giảm khinh” hay không?

 

Ông giáo, có lẽ mắc “bệnh méo mó nghề nghiệp” thích “lên lớp”, thích giảng dạy hết suy nghĩ của ḿnh nên ông gật gù rồi chậm răi nói:

- Kể ra chính phủ bây giờ cũng… hơi bị kẹt. Một mặt, nếu điều tra ra những ông “cán bộ” sai phạm lớn, có ư đồ dùng mọi mánh khóe, mọi quyền lực, lấy đất cho người nhà thuê, có chấm mút ǵ vào đấy th́ tất nhiên phải xử thật nặng. Một mặt gia đ́nh ông Vươn, dùng vũ khí chống lại người thi hành công vụ th́ cũng phải phạt, luật pháp nước nào cũng thế thôi. Nhưng trong trường hợp này, phạt như thế nào cho hợp t́nh hợp lư mới là cái khó? Ông Vươn có được hưởng trường hợp “giảm khinh” hay không? Bởi sự chống lại của người dân là do bị đè nén, bị tước đoạt, bị áp chế chứ không phải v́ tư lợi. Họ có “lư do chính đáng” cũng như cuộc cách mạng nào cũng do từ sự bị đàn áp.

Tôi thấy ư kiến của ông giáo khá sâu sắc, nên góp chuyện cho vui:

- Nhiều cơ quan đă “vào cuộc”, từ Mặt trận Tổ Quốc đến Thanh Tra Chính Phủ, Bộ Công An và Thủ Tướng chính phủ cũng đă ra lệnh điều tra. Rất nhiều nhân sĩ, trí thức và hầu hết tầng lớp nhân dân đă lên tiếng. Chỉ vài ngày sau vụ việc, nguyên chủ tịch nước Lê Đức Anh đă lên tiếng với báo giới cho rằng vụ việc người dân dùng ḿn, vũ khí tự chế để chống người thi hành công vụ là bất thường. Ông đặt câu hỏi phải chăng chính quyền địa phương đă có những sai sót? Cựu thứ trưởng bộ tài nguyên môi trường Đặng Hùng Vơ cũng lên tiếng khẳng định lănh đạo huyện tiên Lăng đă làm sai pháp luật khi cưỡng chế đất và phá nhà của gia đ́nh anh Đoàn Văn Vươn. Vào ngày 17 tháng 1, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đă yêu cầu chủ tịch ủy ban nhân dân thành phố Hải pḥng phải làm rơ sự việc và sớm báo cáo thủ tướng chính phủ. Nhiều luật sư cũng đă phân tích sự lạm quyền và có thể có điều mờ ám và các luật sư này sẵn sàng biện hộ cho gia đ́nh ông Vươn… Tuy nhiên cho đến nay, hầu như toàn bộ Ủy Ban Nhân Dân (UBND) Thành phố Hải Pḥng, UBND huyện Tiên Lăng và UBND xă Vinh Quang vẫn cố t́nh chứng minh rằng họ đă làm đúng, cưỡng chế đúng pháp luật, không phá nhà ông Vươn và cũng không biết ai đă ăn trộm hết tải sản trong khu đầm của ông Vươn sau khi nhà đă  bị phá và do xă quản lư. Theo  phóng viên báo chí đến tận nơi thống kê th́ toàn bộ 5.000 con cá vược loại 1-1,5 kg/con, 7.000 con cá trắm, trọng lượng 2-3 kg/con, 3.000 con cua giống đă bị đánh bắt hết. Tính tổng trị giá cá nuôi đă lên tới hơn 1,5 tỉ đồng, chưa kể cua, tôm tự nhiên và hàng ngàn buồng chuối.

Từ UBND TP đến huyện xă đều ra sức bảo vệ nhau

Cô thư kư công ty xen vào:

- Các bác xem, đến hôm nay mà “người phát ngôn” UBND huyện Tiên Lăng (Hải Pḥng) khẳng định, việc thu hồi đất của gia đ́nh ông Vươn hoàn toàn đúng đắn và đoàn cưỡng chế không ra lệnh cũng như không có ai tham gia việc phá nhà dân.

Cô trưng ra một bài báo, nói tiếp:

- Sáng nay (02 tháng 2), văn pḥng UBND huyện Tiên Lăng Ngô Xuân Khánh đă trả lời trực tiếp trên Đài tiếng nói Việt Nam (kênh VOV1) vụ cưỡng chế đất của gia đ́nh ông Đoàn Văn Vươn rằng: “Chúng tôi dám khẳng định rằng việc thu hồi đất của huyện Tiên Lăng hoàn toàn đúng đắn và đúng theo quy định của pháp luật. Ông Vươn được giao đất từ năm 1993, thời hạn 14 năm và đến nay đă hết thời hạn. Căn cứ quy định, chúng tôi sẽ phải thu hồi đất. Trên cơ sở đó, chúng tôi chuyển h́nh thức từ giao đất cho anh Vươn sang thuê đất… Việc cưỡng chế đă được thực hiện và có những vấn đề đáng tiếc xảy ra. Chúng tôi cực lực lên án hành động côn đồ, quá manh động, chống người thi hành công vụ và đặc biệt việc thực hiện đă có kế hoạch, có tổ chức và đă sử dụng vũ khí nóng, với âm mưu giết người…”. 

Nói như thế tức là cái Ủy Ban này muốn kết tội ông Vươn thật nặng như một tổ chức “phản loạn” với khung h́nh phạt cao nhất, có thể lên mức tử h́nh.

C̣n ông Dương Anh Điền, Chủ tịch UBND TP Hải Pḥng, nói với báo chí chiều 1-2 về vụ cưỡng chế đất ở huyện Tiên Lăng và ông kết luận: “Nếu có dấu hiệu sai phạm của cơ quan, cá nhân nào th́ xử lư không bao che. Quan điểm của tôi rơ ràng, cứ theo luật mà làm. Ai sai th́ xử lư người đó, c̣n việc chống người thi hành công vụ th́ phải xử lư”.

Anh thanh niên ph́ cười:

- Nói như ông chủ tịch th́ như đánh bùn sang ao thôi. “Cứ theo luật mà làm, ai sai th́ phải xử lư” là chuyện tất nhiên rồi, ai chẳng biết, ai chẳng nói được. Vậy là có nói cũng như không. Đúng là ông này xứng đáng làm chủ tịch v́ khôn hơn ông Phó chủ tịch của ông đă đổ tội cho dân phá nhà ông Vươn làm dân phẫn nộ.

Có lấy lại được niềm tin của dân hay không?

 

Thưa bạn đọc, cho đến khi tôi viết bài này vào ngày 03-2-2012, được tin trong tuần tới (từ 06 đến 10-2), Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng sẽ chủ tọa cuộc họp với một số cơ quan chức năng ở trung ương và UBND TP Hải Pḥng để chỉ đạo, giải quyết vụ việc cưỡng chế thu hồi đất ở xă Vinh Quang (Tiên Lăng).

Nhưng nh́n qua những diễn biến trên đây, hẳn bạn đọc đă nhận thấy, hầu như tất cả những cấp chính quyền từ xă đến Thành Phố có liên quan trong vụ cưỡng chế và phá tan hoang nhà ông Vươn, làm mất trọn vẹn gia sản nhà ông Vươn đều đồng ḷng bệnh vực nhau từ trên xuống dưới, khác hẳn lại với dư luận của người dân. Và, có điều chắc chắn rằng họ đang đổ tội cho người dân phá nhà, người dân ăn cướp tài sản, người dân chống lệnh nhà nước…Nhưng bàn tay không thể che được mặt trời và đổ tội cho dân chỉ làm bất b́nh thêm, làm mất ḷng tin của dân mà thôi. Đă có hàng trăm người dân làm chứng cho những oan khuất của gia đ́nh ông Vươn.

Người dân đang chờ đợi những cuộc điều tra và kết luận của chính phủ VN về vấn đề này nhất là cách giải quyết vấn đề ra sao để lấy lại niềm tin của người dân.

 

Văn Quang 03-2- 2012

 

H́nh 1: Căn nhà gạch 2 tầng của ông gia đ́nh ông Vươn sau khi bị phá thành b́nh địa.

H́nh 2: Bà Nguyễn Thị Hường vợ ông Vươn dựng chiếc lều trên căn nhà cũ để ăn Tết với nỗi đắng cay, trong khi chồng vẫn c̣n bị giam.

 

 

 

 

 

 

.