thơ PhạmThị Anh Nga
LẠ LẪM
* gửi người anh xa xứ
anh
nhé
đâu
cần phải sóng đôi chung nhịp bước
anh
vẫn đồng hành cùng em vào lớp học sáng nay
mưa
Brest vỡ nhoà trên mắt môi em trên vai tóc em
hay
mưa Huế mưa Paris
những
cơn mưa suốt đời nối nhau vần vũ
rồi
sẽ có hay không cho em những sợi mưa nhỏ nhoi
ngoan hiền hạnh phúc
thay
cho những trận mưa oan khiên nghiệt ngă băo bùng
cùng
em vào lớp sáng nay
là
ngôn từ của anh qua bài thơ bài văn em giảng
khi
học tṛ mải mê theo âm hưởng mưa Brest nắng
Algérie
và
vỡ nhoà trong ḷng em những hạt mưa lung linh xa
xứ
anh
nghe không anh
không
gian dẫu xa ôi xa mà thời gian sao gần thật là
gần
bởi
tức th́ những điều anh dặn ḍ kịp theo em
đến lớp
ôi
nhiệm mầu cái t́nh mến thương dịu dàng
ấm áp
chiếc
đũa thần kỳ phù phép của anh
anh
là ai
là
ai là ai
giữa
cơi nhân gian hư thực chập chùng
anh
tít tận cuối muôn trùng
hay
anh đâu đây quẩn quanh gần gũi
DẪU ĐI XA
dẫu
đi xa
trong
giấc mơ em vẫn rất gần
vẫn
quẩn quanh vẫn nghĩa t́nh ấm áp
vẫn
thi thoảng ghé qua thăm
như
ngày trước
cái
áo em mặc vẫn bạc màu
vẫn
chiếc quần gin bụi
bàn
tay em với cái lạnh cơi âm
nhưng
rắn chắc thịt da người dương thế
nụ
cười hiền từ
vui
buồn theo âm hưởng nắng mưa cuộc
đời tung hứng
uất
ức giận hờn reo vui cười sang sảng
như
cái thuở sinh thời
vẫn
là em đó thôi
ôi
em tôi
dạn
dày mà quá đỗi trẻ thơ
bàn
tay quen mân mê nhúm tóc trên tai từ ngày c̣n thơ bé
câu
nói thường lắp ba lắp bắp…
giờ
này em không c̣n tuổi không c̣n đời
chỉ
c̣n là hư vô giữa mông lung vô tận
những
lời em nói trong mơ là ngẫu nhiên hay là thông điệp
mà
khiến khắc khoải vô chừng những người
thân yêu ở lại
khi
em bất chợt biến tan đi
trong
đêm đen khuya khoắt
sau
bao ngày bao tháng tự dỗ dành
chị
chẳng khóc nữa đâu em
nước
mắt bây giờ đă chảy ngược vào trong
sóng
sánh thương yêu
và
mọng căng mơ ước
về
một giải ngân hà nối kết hai bờ âm
dương
sẽ
là vĩnh cửu
3
/ 2005
CƠ CHI ...
Tưởng
nhớ em P.A.M.
1
Cơ
chi giờ này em vẫn c̣n đâu đó trên cơi đời
này.
Đâu
cũng được. Không cần phải gặp em
đều đặn, bởi có khi nhiều tháng liền
không gặp, chị vẫn an tâm v́ biết em vẫn
đang phiêu du ở một đất nước nào đó
cùng các chiến hữu ngành Toán của em. Đang ở một
phương trời rất xa, miệt mài làm và giải
những bài toán khó, nhưng không quên chăm chút cho từng
chi tiết nho nhỏ, để khẳng định
vị trí và vai tṛ của quê hương đất
nước ḿnh, của thầy giáo ḿnh trong thế giới
Toán bao la.
Cũng
có thể em đang trên giảng đường, ở
một đất nước chị chưa từng
đặt chân tới, say sưa giảng toán bằng
thứ ngoại ngữ gần nhất với đối
tượng đang ở trước mặt ḿnh. Bởi
ngoài Toán, em c̣n may mắn có một vốn kha khá vài ngoại
ngữ, để dễ dàng giảng, trao đổi, bàn
luận về Toán học với các đồng nghiệp,
sinh viên ở các góc trời khác nhau trên địa cầu.
2
Cơ
chi giữa khuya choàng tỉnh, nhớ em chị có thể
bấm máy a lô em để tâm sự.
Về
những chuyện đẩu dầu đâu trên trời
dưới đất, và em cũng chịu khó chia sẻ
cái sự khùng điên đó của chị. Và cùng khúc khích
cười trong đêm.
Không
như bây giờ, nhiều khi trong tối đen khuya
khoắt, chị bừng tỉnh, vẫn chưa tin được
là em đă đi xa, thật xa, măi măi xa.
Sao
thế hở em. Cái vẻ hồn nhiên hăm hở của
em trước cuộc đời, trước cái
đẹp, trước âm nhạc, hội họa,
trước rượu và bia, trước những ân t́nh
xa và gần dường như vẫn mới đây thôi mà.
Cả những uất ức trước bao oái oăm
cuộc đời mà em phải nếm trải ... vẫn
c̣n đây mới mẻ tinh tươm.
Như
thể những năm tháng cuối này chỉ là cái ǵ đó
thuộc về cơi ảo. Chỉ là kết quả của
trí tưởng tượng. Đơn thuần là sự
hư cấu cao độ hay sự cợt đùa của
định mệnh. Nhằm thử thách anh chị em ḿnh,
gia đ́nh ḿnh trong một thoáng nông nổi, bốc
đồng. Và rồi mọi thứ sẽ trở về y
nguyên như cũ.
3
Cơ
chi mười năm đă qua là không có thật.
Từ
cái buổi chiều oan nghiệt anh T. từ bệnh
viện gọi điện về, báo em đang cơn nguy
kích.
Chị
vẫn ngỡ sẽ như lần trước đó, cái
lần em vào cấp cứu rồi sau đó nằm viện
mấy ngày, vừa nũng nịu đ̣i vợ em đút
cơm cho ăn, lại vừa trêu cô y tá trẻ: “Sao em
đẹp thế kia mà em lại tiêm đau đến
thế?” Hôm đó chị c̣n tự nhủ ḿnh phải
bới xôi cho đầy cà mèn, thêm nhiều lạp
xưởng và đậu phụng giă nát vào, để
đưa vào bệnh viện cho mấy anh chị em
nửa đứng nửa ngồi bên ngoài pḥng cấp
cứu chia nhau cho khỏi đói.
Chứ
không phải cái cảnh họ đẩy em từ bên trong
ra, và em nằm thẳng băng, hai mắt nhắm
nghiền, hai vai không động đậy nhưng sao
bỗng to rộng lạ thường. Và phía bên kia,
dưới chân em là cậu học tṛ thân yêu của em
đang khóc.
Không
Minh ạ, sao lại thế được. Khó tin
đến mức khi chị điện thoại cho em út
của tụi ḿnh đang ở xa, báo tin dữ, th́ em H.
đă bắt chị b́nh tâm và lặp đi lặp lại
mấy lần, và chị càng lúc càng lắp bắp trong
tiếng nấc. Rồi đưa em về nhà. Rồi trong
đêm tối, anh D. chở chị lên chùa Từ Lâm, xin Chùa
về giúp gia đ́nh lo cho em cái lễ.
4
Cơ
chi một chút nữa thôi sẽ có tiếng gọi cửa.
Chị sẽ chạy ra, cười toe đón em vào nhà, ngôi
nhà vẫn c̣n thơm mùi sơn mới thuở nào.
Để
rồi một lúc sau thôi, ngồi trước mặt em,
chị sẽ chường cái mặt ngố ra, hai mắt
thô lố nghe em nói chuyện về Toán. Em không thèm cả
nh́n chị, mà cứ say sưa như thể chị có
thể chia sẻ cùng em cái thế giới mầu nhiệm
với những con số, những công thức và niềm
đam mê lạ lùng đă nuôi em từ rất lâu. Từ
trong những năm tháng đói kém, ăn bo bo độn
sắn nhưng Toán vẫn là dưỡng chất không
thể thiếu cho tâm hồn em, trí tuệ em. Là hơi
thở của em.
Niềm
đam mê vượt cao lên hơn hết thảy mọi
thứ, khiến những năm tháng khó khăn nhất
bố vợ em đă có lần tuyên bố sẵn sàng gánh
hết mọi lo toan để đảm bảo cuộc
sống cho vợ con em, để em được hết
ḷng, toàn tâm toàn ư LÀM TOÁN.
5
Cơ
chi sau một giấc ngủ dài, dài đến bao lâu
cũng được, chị sẽ mở bừng
mắt, và chợt nhận ra rằng mọi thứ
nghiệt ngă tưởng đă diễn ra suốt
mười năm qua chỉ tuyền là một cơn ác
mộng.
Không
có cái buổi sáng tiễn đưa em lên núi, đoàn xe ngang
qua nhà ba mạ ḿnh, dù hết sức kín kẽ không
để mạ ḿnh hay biết ǵ, trong cơn mê sảng
mạ vẫn la to đ̣i “trả con tui lại cho tui”.
Để
không có cái cảnh thi thoảng mạ nhớ em, với
vốn ngôn từ ít ỏi c̣n sót lại sau cơn bạo
bệnh mạ lơ ngơ hỏi từng đoạn câu
ngắt quăng “răng lâu ... không thấy ... chị nớ”
(lâu nay ai mạ cũng gọi là “chị”, cho dù đó là
đàn ông hay đàn bà, con cháu, em út hay người dưng).
Và anh chị em nhà ḿnh th́ cứ cố lờ đi, hay nói
dối rằng em đang đi làm toán ở đâu đó xa
lắm, c̣n lâu nữa mới về.
Cơ
chi Minh ơi, vợ em không phải một ḿnh bươn
chải lo cho con trai em học hành từ nớ ni, lầm
lũi vượt muôn trùng đưa con đến bờ
đến bợt như bây giờ.
Và
để khi nghĩ đến em, nước mắt
chị không phải đua nhau ứa ra, trào ra thế này.
Mười năm trước như thế cũng là
đành, mà sao bây giờ vẫn cứ thế Minh ơi.
09.2014
SẼ CÓ MỘT NGÀY
*
để ghi nhớ một chuyến chu du trên xứ
sở thần thoại
sẽ
có một ngày
trên
hành tŕnh đến với những cánh đồng Abydos
của Osiris
dương
trần tục luỵ em bỏ lại đàng sau
cả
những thân sơ giận thương yêu ghét
em
không cần mang theo
cuộn
papyrus Tử thư dẫn dắt đường đi
lối lại cơi âm
em
cũng chẳng cần
những
chiếc b́nh di hài chắt chiu cất giữ nội
tạng
và
trái tim c̣n tươi nguyên
để
Anubis cân đo tội lỗi
với
chiếc lông đà điểu đặt lên bàn cân
chẳng
cần
những
tấm bùa phù chú những h́nh thù bọ hung
buộc
trái tim phải lặng câm lừa dối
chẳng
cần
những
lớp băng quấn quanh tấm thân giá lạnh
vải
lanh ướp xác và thuốc dẻo tẩm hương
thơm
chẳng
cần
những
cảnh trí nhiều màu chạm trổ nơi em ngàn
đời an nghỉ
gợi
những mảnh đời dương thế
chẳng
cần
h́nh
nhân thay em gánh chịu nhọc nhằn lao dịch
theo
thánh ư của Osiris
dẫu
ở góc trời nào
linh
hồn-kâ của em cũng có thể thảnh thơi
hát
ca và say đắm
cả
trong những phút giây lưng và trán đẫm mồ hôi
óc
vắt cạn kiệt
và
cả những lúc làm thơ
nếu
em c̣n có thể làm thơ
đừng
lo gói ghém cho em hành trang lên đường
hăy
mau chóng giúp em thành tro bụi
hoá
thân qua ánh lửa thiêng
và
tro tàn sẽ chất lên một chiếc thuyền mơ
đem
thả ở ḍng sông Nile huyền thoại
“sông
Nile trên trời mưa cho xứ khác
c̣n
sông Nile dưới đất riêng dành Ai Cập thôi” *
và
em sẽ măi hoài
lênh
đênh một kiếp tang bồng trôi nổi
2004
– 2005
PHẠM THỊ ANH NGA
(trích
Thơ Việt Đầu Thế Kỷ 21)