cái đ́a cạnh ruộng nhà Bồi
tṛn to bằng cái mặt trời hoàng hôn
nước đục như vũng trâu đầm
nhánh cành lá rụng,
chà ngâm nổi ch́m
ḥa tan nhiều loại phân chim
đầy vơi mưa nắng nằm thiêm thiếp buồn
ngày đêm cá móng
luông tuồng
chứng minh sức sống từ bùn đất
đen
năm khi mười họa ánh trăng
rớt nằm trầm mặc băn khoăn nhạt nḥa...
hôm nay nhà Bồi giở
chà (2)
mới vừa nửa buổi tiếng la tiếng cười
ngân vang sau
mé nhà tôi
đánh thức ngay cái ham
chơi th́nh ĺnh
vơ cái áo treo cây
đinh
vạch rào vườn, rúc ra nh́n xem chơi
ba bốn cha
con ông Bồi
kéo lên cành
nhánh đồ rơi kềnh càng
thằng Lo tát nước nhịp nhàng
em và mẹ
nó tát càng
nhanh hơn
ông Bồi chậm
chạp, ba lơn:
- nếu bắt “cá diếc”
(3) làm ơn để dành
h́nh ảnh ẩn
dụ tan nhanh
không ai cười cả ông thành
vô duyên
xuôi tay lặng
lẽ đứng yên
ngậm điếu Cẩm Lệ rít liền mươi hơi
nước đ́a cạn sát đáy
rồi
cá vùng cá
vẫy cá trồi cá chun
xôn xao náo
động đất
bùn
tay ṃ đó
úp như tuồng tranh nhau
cá rô, cá
nhét, cá tràu,
cá trê, cá
mại...nắm đầu giẫy đuôi
vu vơ bay mấy
con ruồi
riêng con bói cá
ngậm ngùi đứng trông
cá đ́a xuất
xứ cá đồng
ít khi có cá
từ sông lạc vào
chẳng có con cá gáy nào
ví von cá-diếc-động-đào... ít thôi
không xin, cũng có phần tôi
hai con tràu với
chín, mười con rô
có cá mặt
vẫn ngu ngơ
tiếc không có chú cá
rô-thia nào
mang cá về rộng
(4) trong hồ
thả bèo Nhật Bản dạt dào niềm vui
cá không biết nói biết cười
nhưng chắc nghe rơ tiếng đời chung quanh
nuôi cá không phải
để dành
mà nuôi làm kiểng
trở thành thú chơi
mua không được cá mắt lồi
thôi đành ôm đám
cá hôi mùi
bùn
và tôi san sẻ t́nh thương
cho từng giống cá cội nguồn
nông thôn
hít thở phấn băi hương đồng
chỉ bốn năm đủ thành dân quê rồi
ở đâu, lặn lội đến đâu
tôi luôn nhớ măi cái nôi
quê nhà
cảm ơn chim ca lá hoa
thơ tôi nhờ đó
đậm đà đơn sơ
đă lỡ thương rồi cái lờ
(5)
cái mơm , cái đó , dật dờ thương luôn
Luân Hoán
1.
đ́a= một trũng đất thấp chứa nước nuôi cá ở nông thôn
2.
chà=cành cây
thường là tre, thả n=ửa nổi nửa ch́m dưới ao, mương, đ́a
3.
cá diếc= loại cá dân
quê làm h́nh
liên tưởng đến một cơ quan của
phụ nữ
giống như cá tràu tượng
trưng cho đàn ông
4.
rộng= động từ tiếng địa phương có nghĩa nuôi,
nhốt
5.
lờ, mơm, đó..= tên những dụng cụ bắt cá tại
nông thôn