Ðêm Văn Nghệ Tình Yêu, Quê Hương
Và Ra Mắt Tác Phẩm 

CHÂN DUNG THƠ LUÂN HOÁN
(tạp chí Nắng Mới số 9 tháng 6-1992)

 

Bản Tin :


Ban tổ chức sinh hoạt này gồm Hội Văn Bút Việt Nam Hải Ngoại, trung tâm Québec, Tạp chí Nắng Mới ở Canada và nhóm bạn văn Việt Thường.

Ðêm sinh hoạt đã diễn ra tại Ðại học Montréal số 200 rue Vincent D'Indy, giảng đường B-421 vào lúc 19 giờ 30 ngày 15.5 1992 vừa qua.

Mặc dù rơi vào đêm thứ sáu của tuần lễ có đến 3 ngày nghỉ (Fête de la Dollard et de la Reine) giảng đường với hơn 200 ghế ngồi cũng đã tròn đầy khán giả.

Sau nghi thức thường lệ do ông Vũ Ngọc Hiến (chủ bút tạp chí Nắng Mới) điều khiển, nhà thơ Lưu Nguyễn, chủ tịch trung tâm Văn Bút Québec đã vắn tắc tuyên bố lý do đêm sinh hoạt đồng thời giới thiệu vài nét trong việc hình thành tác phẩm: Chân Dung Thơ Luân Hoán

Nhà thơ Trang Châu chủ tịch Văn Bút Việt Nam hải ngoại đã linh hoạt giới thiệu những cảm nhận, phê phán của các cây bút góp mặt trong tác phẩm CDTLH. Phần trình diện sách được gọn nhẹ kết thúc với giọng ngâm của Tôn Nữ Hương Bình trong tiếng sáo mơn trớn của Nguyễn Chí Hoà và tay đàn dương cầm Hoàng Phúc. Ðiều thiếu sót là khán giả không được thấy chân dung bằng xương thịt của nhà thơ Luân Hoán, khuyết điểm này nghe đâu do bản tính nhút nhát, ngại đám đông của ông.

Nhìn chung vóc dáng sân khấu, phần ra mắt sách tuy chiếm ít thời gian nhưng rất đặc sắc và ý nghĩa, thêm vào đó, sân khấu như sáng hẳn lên nhờ tấm biểu ngữ đồ sộ đầy nghệ thuật do nhà văn kiêm họa sĩ Hồ Ðình Nghiêm thực hiện.

Phần nhạc được ghi nhận rất phong phú, qui tụ được hầu hết các khuôn mặt được mến chuộng nhất của cộng đồng. Chúng ta thấy có Ðoàn Chính (con trai nhạc sĩ Ðoàn Chuẩn), Hoàng Kim Uyên (cựu Á hậu đầu tiên của Việt Nam), Hoàng Xuân Sơn, Hoàng Phúc, Hải Phong, Nguyên Ngọc, Nguyễn Chí Hoà, Tôn Nữ Hương Bình, Nguyễn Ðắc Thịnh, Vy Hùng, Xuân Thảo, cùng ban nhạc The Family Band với Trương Văn Tuyên, Trương Trí Tuấn, Ðinh Xuân Hoà.

Các bạn văn phương xa về dự đêm sinh hoạt này có những:  Trần Hoài Thư, Phan Ni Tấn ND, Nguyễn Xuân Sử, Phạm Ðinh Cường.

Ðiều hợp chương trình do nhà văn Nguyễn Ðông Ngạc, một trong hai chủ biên tác phẩm CDTLH điều khiển.

Ðêm sinh hoạt văn nghệ và ra mắt sách Chân Dung Thơ LH đã thành công nhờ công sức của các anh em trong ban tổ chức, ngoài ra một số bạn văn nghệ đã tiếp tay khá tích cực, đó là qúi bạn: Ðỗ Quí Toàn, Song Thao, Lê Tấn Lộc, Trương Bảo Sơn, Phạm Nhuận, Lê Quang Xuân, Hoàng Xuân Sơn, Hồ Ðình Nghiêm, Vũ Ngọc Hiến, Nguyễn Ðông Ngạc, Trang Châu và Lưu Nguyễn.

Sau đêm sinh hoạt trên, một đêm tiếp tân các bạn văn nghệ cũng đã được tổ chức tại nhà hàng La Vietnamienne số 506 đường Duluth.  Chi phí của cả hai đêm đều do một số bạn hữu tài trợ.

VNH, Nắng Mới

 

 

15.5.92, Cái Ðêm Hôm Ấy Là Ðêm...
Chân Dung Thơ Luân Hoán
Hồ Ðình Nghiêm

 

tường thuật :        

Hình như khi nhắc tới Luân Hoán, tôi nghĩ ra có tới hai điều hơi khác lạ.

Ðiều một, đó là một nhà thơ có nhiều tàc phẩm nhất. Ðiều hai Luân Hoán là người đặc biệt, không hề thích rình rang chuyện ra mắt sách. Nhiều tác phẩm đã chào đời nhưng thi sĩ vẫn giữ cố tật lẫn khuất "trong bóng tối".

Ðêm 15 tháng 5 vừa qua, "Chân Dung Thơ Luân Hoán" cùng với phần văn nghệ chủ đề Tình Yêu-Quê Hương đã "rình rang" diễn ra tại giảng đường B421 đại học Montréal, có phải là một trường hợp ngoại lệ ?

Ở một góc khuất lấp nhất trong giảng đường người chật, Luân Hoán đã trả lời giản dị cho dấu hỏi vừa nêu: "có gì đâu? Chân Dung Thơ Luân Hoàn hả? Cuốn này đâu phải tác phẩm của tôi. Là công khó của một số anh em xa gần. Mọi chuyện đều do bằng hữu lo cho cả, kể cả giờ này, VBVNHN trung tâm Quebec, Tạp chí Nắng Mới và nhóm Việt Thường cùng đứng lên "nai lưng" tổ chức. Tính làm cuộc phỏng vấn hả? Cho tôi nói đôi điều cảm ơn toàn thể mọi người... "

Tôi nhớ tới một đoạn "nhận định" của báo Làng Văn. Nhớ đại khái " ... mọi xưng tụng về nhà thơ Luân Hoán đều thừa thãi..." Vì thế, tôi ngồi yên nhìn "đồng bào" vào mỗi lúc mỗi đông và ngậm miệng lại. Khen anh Luân Hoán, sợ dư thừa.Viết dài dòng về một buổi sinh hoạt ra mắt sách như thế này có gì trở ngại không nhỉ ?" Mẹ già như là chiếc lá. Chị thà xem như là hạt bụi (thơ Thanh Tâm) ... Giọng ngâm truyền cảm ray rức của Phạm Ðình Cường bỗng vang vọng trong đầu, thật là cảm động. Tổ chức ngày thứ sáu mà vẫn vẫy gọi được những "bạn hiền" ở xa. Anh Phan Ni Tấn, anh Nguyễn Xuân Sử, và anh Phạm Ðình Cường ở Toronto về. Mịt mù hơn, vượt biên từ New Jersey có vợ chồng anh Trần Hoài Thư. Chi vậy không biết ? Biểu lộ tấm chân tình ư ? Vậy thì so với các anh chị tôi vừa nêu trên, công việc tôi đang làm đây quả thật nhỏ nhoi. Chủ quan, tôi xem buổi ra mắt sách này quả thành công. Trên dưới hai trăm người dự, gần một trăm cuốn sách bán đi, nó không hoàn toàn là một con số dùng để đánh giá, thẩm định thế nào là sự thành công cho bất cứ một cuộc ra mắt sách "buồn nhiều hơn vui" nào. Mấy trăm cây số.  Mười mấy tiếng lái xe mệt mỏi. Bụi đường giũ sạch ngoài Giảng đường, vòng tay mở rộng cùng môi cười ôm lấy nhau dìu đỡ ngồi xuống ghế, cái đó mới đáng nói. (Lại còn đem người xưa ra mà đùa, Lê Lợi cởi áo cho Lê Lai, đi giữa trời đêm lộng gió mà nghêu ngao:  về nhà dối mẹ qua cầu gió bay...)

Anh Vũ Ngọc Hiến, anh Nguyễn Ðông Ngạc, anh Lưu Nguyễn lần lượt lên đứng trước micro. Chào cờ, mặc niệm. Ðọc chương trình và  đôi lời giới thiệu nhà thơ Luân Hoán. Anh Trang Châu, nói qua những nét chính yếu trong cuốn sách ra mắt hôm nay. xong chuyển qua phần văn nghệ. Có hơi thiếu chăng ? Lại quay qua " phỏng vấn" ông thi sĩ đang cảm mạo nhức đầu (hình như bốn mùa đều vậy cả ?): ..."Tôi ưa như vậy, đừng nói nhiều ... mà xa nhau. Và ban tổ chức đã đồng ý với yêu cầu của tôi. Cuốn sách đã nói nhiều rồi, không thấy sao ?"

Chị Tôn Nữ Hương Bình ngâm bài: "Xin Huế Một Người Tình" của Luân Hoán. Tôi bỏ ra hơn năm phút để ngồi mặc niệm một mình. Ngồi đó nhưng hồn bơi lội ở Sông Hương, trước cổng trường Ðồng Khánh ... nhờ chị Hương Bình và anh Luân Hoán dẫn lối. "Tám lạng" đi xuống yểu điệu tà áo vàng để lát sau có "nửa cân" Phạm Ðình Cường bạc màu sương gió đi lên. Có nhà thơ vừa là nhạc sĩ Phan Ni Tấn, phổ bài "Khiêng Nước" thành nhạc, nghe nhớ nhà và xao xác những kỷ niệm thời ấu thơ:  

    "....Chị thương chịu nặng hơn, lâu lâu hơi cau có, em đi trước run run
    đòn nghiêng vì vai thấp...một đôi lần em khóc....chị chồng con
    lận đận, em bỏ xứ bỏ nhà, ở đây trời đẹp lắm, sao chẳng hề thấy
    vui..."

Thật chẳng vui tí nào. Và trời đất ở đây, họa hoằn lắm mới có ngày đẹp. Tôi không thể nào được như anh Luân Hoán, có lẽ hôm nay cũng là một trong những ngày trời đẹp của nhà thơ ? Tôi hỏi có vui không ? Giọng Ðà Nẵng không mòn hao thay đổi vì lỡ uống nước sông St.Laurent : - Vui chớ, Chẳng ngờ...Tấm biểu ngữ đẹp lắm !

Tôi cười thành tiếng khi nhớ lời nói đùa của một bà chị trước giờ khai mạc: Ủa, chớ không phải nền đen chữ trắng nhuốm màu tang tóc à ? Tội quá, tội quá ! Cho em xin..."...Ngồi chùi vệt máu tươi, rắc lên chút đất bộc ... bắt nòng nọc vọc chơi". Chảy máu mà vẫn đùa nghịch. Nhỏ không nói gì. Lớn lên vẫn cứ thế ! Nay ông đội giùm cho tôi cái nón. Mốt bà kia lộng ngôn cho ba câu. Trăn qua trở lại chợt thấy thơ văn quả là một trò đùa. Ðùa với nó và tâm thì luôn rộng câu hỉ xả. Phải không nhà thơ đang co người lại trong lòng ghế ? 

    ..." làm thơ nhiều lúc như tuồng,
    đi quanh một chặp giải buồn vậy thôi..
"(L.H)

Ðúng thế. Vừa xa được cõi ta bà vừa vừa đẻ ra thêm nhiều bài thơ để anh em có cớ quây quần ngồi lại với nhau như hôm nay.

Ðêm này, đêm mai hoặc vài đêm sau nữa, bầu trời Montréal sẽ nở sáng chói lòa bằng hàng ngàn chùm pháo bông. Thành phố đang kỷ niệm 350 năm. Nương nhờ vô xứ người, không khí rộn ràng của họ đã ít nhiều đẩy đưa ảnh hưởng tới mình. Sau buổi sinh hoạt này, một "chàng" thi sĩ ưa đứng trong bóng tối khác, có nhã ý tổ chức một buổi tiệc nhỏ gọi là cùng bằng hữu mỗi người thắp cho Luân Hoán, đốt lên cho nhà thơ những cái pháo bông tưởng tượng, kỷ niệm 28 năm tròn Luân Hoán sống thở trầm ngãi mặn nồng với thơ (tính từ cuốn đầu tay).

Phạm Nhuận, Hoàng xuân Sơn, Ðỗ Qúy Toàn, Lưu Nguyễn, Trang Châu, Lê Quang Xuân, Nguyễn Ðông Ngạc, Phan Ni Tấn, Phạm Ðình Cường, Nguyễn Xuân Sử, Song Thao, Lê Tấn Lộc, Hồ Ðác Vũ...thiết tưởng chừng ấy người cũng đã đủ gói đầy một tiếng cười rộn rã trao đến Luân Hoán. Tiếng cười chảy suốt con đường từ Vincent D'Indy tới Duluth. Từ hoàng hôn đến tận biên giới của đêm ngày. Cái đêm hôm ấy là đêm....Chân Dung Thơ Luân Hoán. Ðúng không thiếu uý Lê Ngọc Châu ? Nghiêm, Nghỉ. Tan hàng. Cố gắng...cố gắng !

Hồ Ðình Nghiêm
(Nắng Mới số 9 tháng 6 năm 1992)

 

Bài Nói Chuyện của Nhà Văn Trang Châu
trong đêm ra mắt

CHÂN DUNG THƠ LUÂN HOÁN
tại Montréal

 

Kính thưa qúy vị,
Thưa qúy văn hữu,

Như lời nhà xuất bản Sông Thu: Chân Dung Thơ Luân Hoán không phải là một tác phẩm phê bình văn học. Ðây chỉ là một tập hợp bằng những cảm nhận của một số bạn văn thơ sau khi thưởng thức những thi phẩm của một người đã có một quá trình vui chơi với thi ca một thời gian khá lâu dài. Nhà xuất bản đã góp nhặt không phân biệt, không chọn lựa in thành sách với mục đích giản dị: Làm một món quà tặng người thơ Luân Hoán vừa tròn 28 năm có tác phẩm ấn hành...

Từ thi phẩm đầu tiên, Về Trời, in năm 1964 đến Cảm Ơn Ðất Ðá Trổ Thơ, Lòng Ta Hạt Bụi Vu Vơ Bám Hoài, in năm 1991, Luân Hoán đã cho xuất bản tất cả 15 tác phẩm.

Ðối với một người đã sống với nghề cầm bút, có 15 tác phẩm sau 28 năm viết lách, không phải là một số lượng đồ sộ. Ðiều đáng nói ở đây, Luân Hoán là sự thuần nhất ở thể loại đã được sáng tác.  Tất cả 15 tác phẩm đều là những tập thơ. Về điều này, cho đến nay, chưa có một thi sĩ nào đạt được số lượng trên, ngoài Luân Hoán. 

Nhưng lượng thơ của dồi dào của ông đôi khi cũng gây ra vài tranh luận. Có người quan niệm vì tính chất cô đọng của thơ, thơ không nên sáng tác một cách phung phí. Nói nhiều thường sai nhiều. Viết nhiều thì dễ để cái dỡ chen lẫn cái hay. Có người chỉ muốn tìm hiểu tại sao Luân Hoán có thể làm thơ dễ dàng như vậy. Và có nhiều người thấy rằng Luân Hoán coi thơ như đời sống của mình. Thơ đến với Luân Hoán như một thói quen hằng ngày. Người khác thấy 15 thi phẩm mà Luân Hoán như là một hậu quả của một người quá nặng tình với thi ca mà dồn hết tất cả sinh lực mình vào đó. Nhưng muốn tìm hiểu sự đam mê làm thơ gần như quá độ của Luân Hoán, không gì hơn ta hãy nghe chính tác giả nói về mình:

    ...."có ai đổ rượu vào ngôn ngữ
    tôi nói ra toàn thơ, rất thơ...

Và khách quan phải nhận rằng hiếm người dễ say bằng ngôn ngữ như Luân Hoán. Nhà phê bình Nguyễn Hưng Quốc cho rằng thơ bình dị chân phương bao giờ cũng có sức sống bền bỉ hơn những loại kiểu cách hoa hoè hoa sói. Dùng chữ bình dân thì dễ. Cái khó là xử dũng thế nào để đạt đến một nghệ thuật, nghệ thuật của rung cảm chân phương.

Trong thơ Luân Hoán chúng ta không bắt gặp sự gọt dũa, trau  chuốt, chúng ta bắt gặp một tâm hồn phóng khoáng, bình dị. Hồn thơ Luân Hoán qua ngôn ngữ có khác nào một kẻ từ chối áo gấm xuê xoang để mặc áo vải, áo gai mà vẫn cốt cách, vẫn lịch lãm.

Ở Luân Hoán, ta không thể tách rời con người với tác phẩm.  Những bài thơ vẽ rõ một đời sống, và đời sống của Luân Hoán là loại đời sống nào?  Ðó là cuộc sống man mác buồn. Luân Hoán đã viết lại nỗi buồn trong cuộc sống một cách nhẹ nhàng. Bầu trời trong lòng ông vẫn êm đềm màu xám. Thơ Luân Hoán trải dài theo từng chặng đường đất nước, mang nổi ray rứt thương nhớ không nguôi qua cuộc bể dâu của vận nước, của thăng trầm đời mình.

Nói đến thơ là phải nói đến tình. Nhưng thơ tình trong Luân Hoán là một loại thơ tình đặc biệt. Nó đã làm nhiều người khi nhận định về tình yêu trong thơ Luân Hoán vừa ngạc nhiên vừa cảm động. Vì đa số thơ tình của Luân Hoán lại dành cho vợ ông. Và lại là những bài thơ tình xuất sắc nhất của Luân Hoán. Một nguồn thi hứng ít thấy trong giòng thi ca Việt Nam.  Những bài thơ ông viết cho vợ ngoài những lời lẽ ý tưởng giản dị còn chuyên chở cả sức trìu mến, lòng yêu thương dù đã chung sống với nhau ít nhất 20 năm. Khi người vợ trở thành đối tượng của thơ tình thì sức ái tình phải thật là mãnh liệt. Hình như chưa có nhà thơ nào nhập chung được vẻ hiền thục của người vợ và vẻ lãng mạn của người tình như Luân Hoán. Ta hãy nghe một đoạn trong bài thơ giặt áo quần cho vợ:

    trộn chút tình ta vào trong bột giặt
    vò nhẹ nhàng bởi lo sợ em đau
    vải còn đượm mùi thịt da em thơm ngát
    tay bùi ngùi như đang vuốt ve nhau...

Sau khi đọc 4 câu thơ trên, những người làm thơ như chúng tôi bàng hoàng lo lắng: mỗi người tự hỏi tình yêu mình dành cho vợ mình ở nấc thang nào mà lại không viết được những câu thơ nồng nàn thắm thiết như Luân Hoán đã viết cho vợ ông ?

Tình nghĩa vợ chồng của Luân Hoán với vẻ đậm đà, trân trọng, mà luôn luôn mặn nồng làm chúng ta nhớ đến tình vợ chồng của Trần Kế Xương :

    ...
    " đóng cây đinh treo ảnh em lên vách
    nhìn mặt em cười trong ảnh muốn hôn
    xinh đẹp như ri sao mà lận đận
    theo ta làm gì hỡi ả mèo com ? " (LH)

Tình cảm thuần hậu, thủy chung như vậy là trọn vẹn, chúng ta còn dám nói gì hơn ? Và rất nhiều bạn thơ văn của Luân Hoán đều cùng chung nhận xét "Luân Hoán còn đứng vững với cuộc đời, với thi ca đến hôm nay phần lớn nương tựa vào tình yêu chân thành và nồng nàn của vợ ông"

Sau Nguyễn Bính, Luân Hoán là một trong số ít nhà thơ viết về tình chị em một cách thiết tha và đầy ưu ái. Như bài thơ Khiêng Nước đã được nhạc sĩ Phan Ni Tấn phổ nhạc. Chúng ta hãy nghe đoạn cuối:

    ..."ước chi được nhỏ lại
    như những ngày trẻ thơ
    cùng chị đi khiêng nước
    bắt nòng nọc vọc chơi
    giếng trong xanh nước mát
    uống lưng một vành gàu
    chị múc em đứng hát
    chiều nắng vàng tàu cau..."

Về Quê hương, Luân Hoán đã viết với tất cả tấm lòng dịu dàng đằm thắm Luân Hoán đã đi và đã sống nhiều nơi trên quê hương. Có khi bằng bước giày học sinh, có khi bằng gót giày lính trận. Nhưng cuộc chiến Việt Nam đã để lại một thương tích trong tâm hồn cũng như trên thể xác Luân Hoán. Thơ ông do đó luôn luôn là tiếng thơ buồn uất nghẹn, là những ấm ức cay đắng và kinh hoàng của một nhân chứng.

Sau 75, Luân Hoán xử dụng ngòi bút để chống bạo quyền. Có người chống với chữ nghĩa sắt thép, hào tráng, lẫm liệt, có người chống lại nhẹ nhàng nhưng nhức nhối. Luân Hoán ở vào nhóm sau. Trong bài thơ Một Chút Quà Gởi Quê Nhà, Luân Hoán, qua nhận xét của nhà phê bình Nguyễn Hưng Quốc, chọn lựa chi tiết rất đắc. Tố cáo cuộc sống bần cùng khốn khổ dưới chế độ cộng sản, ông không cần dao to búa lớn chỉ cần một lá thư với những chi tiết nhỏ nhoi đến tội nghiệp:

    Xin báo cùng anh tin vui thứ nhất
    cây cúc đầu hè trổ được một bông
    xin báo cùng anh cây cà chua nhỏ
    cũng đậu được vài trái đỏ xinh xinh
    xin báo cùng anh vồng khoai luống cải
    nhờ bón phân người lá cũng rất xanh
    xin báo cùng anh sáng nay đầu ngõ
    có con cu cườm đậu tuốt ngọn tre...

Chỉ có thế, dù :

    thơ viết cho anh đắn đo từng chữ
    lựa lọc từng lời cho đỡ nặng cân ...

Nhưng những lời kể trước sau vẫn cứ quanh quẩn hoài với những điều rất mực vu vơ.  Những niềm vui rất ư bé nhỏ không còn gì khác. Người đọc đủ thấy rưng rưng hiện lên trước mắt một cuộc đời lam lũ tối tăm đến là thương. Nói báo tin vui nhưng sự thực lại vang lên tiếng khóc não lòng.

Trong thời gian đi tù cải tạo, nhà thơ vẫn vượt lên cao qua khỏi những tầm thường của nghịch cảnh. Chúng ta hãy nghe những câu hát hào sảng sau đây:

    núi rừng xanh thật là xanh
    đốn cây mà ngắm loanh quanh đất trời
    giây nào trói được óc tôi
    cùm nào xích được hồn rời trại giam

Trong đầu đồng bào chúng ta ở quê nhà đếu có hình ảnh một con tàu hay một chiếc máy bay. Bạn bè của Luân Hoán cũng cùng tâm trạng:

    thằng nào cũng bạc tóc râu
    thằng nào cũng mộng ghe tàu trốn đi

Thế nhưng sau khi niềm vui trốn thoát được lắng xuống, một nỗi cay đắng khác dâng lên: cho ta thấy được ta vừa thoát/ một cõi đời không nguôi nhớ thương

Còn cay đắng nào hơn đắng cay phải trốn thoát nỗi không nguôi nhớ thương, tức là quê hương của mình. Hai câu thơ trên đã gói trọn nghịch cảnh không riêng gì của Luân Hoán mà cùa cả trăm ngàn người bỏ nước ra đi ...

Thưa qúy vị
Thưa qúy văn hữu

Tôi vừa thay mặt hai mươi mấy người bạn viết về Luân Hoán, cố gắng tóm lượt lại những nhận xét của họ về nhà thơ. Tôi thấy có khen, có chê, nhưng tôi nghĩ chê cũng chê rất chân tình và khen cũng khen rất mẫu mực. Phần phê phán, thẩm định giá trị thực sự của thơ Luân Hoán cuối cùng bao giờ cũng thuộc về độc giả, và đặc biệt là quý vị hiện diện trong buổi sinh hoạt đêm nay. 

Ðể kết thúc, tôi xin đọc một bài thơ Luân Hoán mà tôi đã thuộc lòng. Tôi không dám đoan quyết đó là bài thơ hay của Luân Hoán, nhưng chắc chắn đó là bài thơ tôi thích nhất. Bài thơ có tựa đề: Gởi Quà

    Nghe tin anh về thăm quê quán
    chẳng có cái gì để gởi theo
    nước mắt chắc chưa cho nhập khẩu
    đô la lận đận mãi còn nghèo

    nhớ ra trong trái tim còn sót
    đôi câu vè cũ ẩm hơi mưa
    xin anh đọc thuộc về quê đọc
    cùng những bạn bè ta thuở xưa

    để chúng tin rằng tôi vẫn thương
    từng hè phố cũ, từng con đường
    từng con mương nhỏ, từng bụi chuối
    từng tiếng ầu ơi, tiếng trống trường

    và hãy nhắn dùm lửa đấu tranh
    vẫn hồng như thuở tuổi xuân xanh
    tóc đôi ba sợi lăm le bạc
    lòng vẫn cầm quân hô chiêu thành

    hành lý của anh chật hết chưa
    cho tôi gởi nốt chút âm thừa
    đêm nay chỉ một mình tôi thức
    đốt thuốc ngồi nhìn sợi khói thưa


xin cảm ơn qúy vị

Trang Châu
(bài đăng lại trên tuần báo Saigon Times Hoa Kỳ tháng 5 năm 1992)