Ba Năm Thơ Ấu Cùng Làng

1. Xế Trưa

xế trưa ngồi giữa ngõ tre

im nghe tiếng gió vo ve nhánh cành

nắng đè oằn đám lá xanh

âm thanh tre trở mình thành nghiến răng

dụi mắt, không gặp cục gằn

sao cơn buồn ngủ nghe nằng nặng mi

lim dim chưa gặp mộng gì

tiếng con đội-mũ rủ đi vô Đùng

dẫm lên bờ ruộng nhà Trung

ới anh Lê Lữ đi cùng cho vui

trên thân phất phới quần đùi

may ô ba lỗ lùi xùi mồ hôi

vừa đi vừa nhảy một hồi

đứa nào chơi bỏ cái dùi ở đây

gìn vàng giữ ngọc hai tay

bước quanh một chặp gió bay, lặn rồi

một phần nhờ bạn chìa-vôi

bắn hai phát trật tỉnh người hẳn ra

2. Bãi Tha Ma

giữa làng xanh bãi tha ma

một con đường đất chạy qua sát rìa

ngày ngày núp bóng mộ bia

thả ra mấy cục xác lìa khỏi thân

đôi khi trâu bước đến gần

nhẩn nha gặm cỏ chẳng ngần ngại chi

ngó quanh trời đất vân vi

gió lồng lộng thổi ngồi lì nghĩ hoang

ca dao một bụng đàng hoàng

ê a toàn thứ sổ sàng tỉnh khô

chùi tay lên cỏ nấm mồ

đứng lên hoảng hốt con cò vụt bay

những ngày tây nện gót giày

ngồi nín nhờ gió thổi bay hương đời

Tây rút khoan khoái thảnh thơi

trên trời dưới đất giữa người vô tư

3. Cái Lờ Đồng Xanh

trời mưa rả rích cả ngày

cá đồng lớn bộn hổm rày đó thôi

nhà Trung nhắc nhở nhà Bồi (1)

tôi nghe để bụng chờ thời làm theo

về, len lén khều bụng heo

rũ con nhà Đó chạy vèo qua sông

đi vòng rìa chợ Miếu Bông

mua được một cái lờ, trông ngon lành

gió vi vu đám lúa xanh

nghe như lời hát dỗ dành thiết tha

tôi nghe trong bụng nở hoa

niềm vui chen đến chan hòa tứ chi

nước sâu Bến Lội, không đi

lên đò chị Bảy tức thì về luôn

giấu lờ vào một góc vườn

kề rêu thâm sẫm bức tường ố vôi

nhìn ngang ngó dọc một hồi

yên tâm biết bố đang ngồi làm thơ

mạnh chân đẩy cửa bước vào

giả vờ lấy vở ngồi gào liền hơi:

un một... quart bốn... dix mười...

soldat lính tráng, mỉm cười sourire

dòm chừng chạng vạng, ra bìa

ruộng xanh ếch nhái ngoài kia mặn nồng

xách lờ giả bộ đi-đồng

men theo bờ ruộng vạch dòng nước thông

đặt lờ sát đất, khít hông

bức cỏ dậy lại như không có gì

sớm mai sè sẹ ra đi

giở lờ... con cá-rô vi vảy xừng

không quen nắm, bị cá vùng

gai vi đâm nhói tưởng chừng lủng tay

cơn đau như thể gió bay

lòng vui xóa hết mấy giây trời trồng

ngày theo ngày lẻn ra đồng

thả lờ quanh quẩn đường vòng ruộng thơm

bữa hên lờ nặng vài con

hôm xui được mấy cọng rong đen sì

qua một đêm mưa rầm rì

nằm mừng nước lớn ít chi cũng là...

trời ơi sao lạ vậy cà

cái lờ ai đạp méo ra thế này ?

nan tre mảnh khảnh như dây

bàn tay khéo léo uổng thay cái lờ

giận mình che giấu lơ mơ

để ra nông nổi mất lờ, tức không

đứa nào dám giỡn mặt ông

chờ coi sẽ đạp hết không chừa gì

ý hùm gan sứa tí ti

thôi đành vuốt bụng quên đi cái lờ

nằm buồn một đống ngu ngơ

trăn qua trở lại từ giờ hết chơi

năm bảy con cá đổi đời

nhốt trong chum bể lần hồi chết queo

con nằm xác vướn chân bèo

con lơ lửng nổi như treo nỗi buồn

vớt ra, thương thật là thương

đem chôn xuống mé con mương sau hè

lờ tre ơi hỡi lờ tre

bén duyên chưa mấy đã de âm thầm

nặng lưng mang cõng tháng năm

nhiều khi nằm nhớ ruộng đồng quê xưa

nhiều đêm rả rích trời mưa

nhớ lờ như thể mới vừa hôm qua

cái lờ bắt cá đấy nha

không phải là cái ông cha thích dùng

nghe âm đừng vội hình dung

tôi không ẩn ý, chung chung chỉ là

vài giây nghĩ về quê cha

nhớ bốn năm sống sát da ruộng đồng

mươi câu vụn từ trong lòng

nở như bông súng trên dòng đò đưa

viết bao nhiêu cũng không vừa

nỗi buồn nỗi nhớ vãi bừa ra đây

mời người đồng cảm nhẹ tay

giở trang kỷ niệm gió bay cuối trời

Luân Hoán