Thư Gửi

Đan Tâm Phạm Ngọc Lư

Trịnh Tuấn

Quả thật, để hiểu được đâu là nhất thời, đâu là vạn đại, và hiểu được cái khôn mới hôm qua hôm nay đã trở thành cái dại, chẳng hề dễ tí nào! Phạm Ngọc Lư ơi là Phạm Ngọc Lư, anh hạ bút cách đây đã hơn cả thập niên, sao câu chữ vẫn nóng dòng thời sự. Dẫu đọc hết một trăm bồ chữ, thì để làm gì, khi vẫn thua đau một đứa lòn trôn(!)

Nhưng Lư ơi, đến bây giờ thì đệ đã hiểu ra được tại sao Hoài Thu Tử vô ngôn. Vô ngôn chi thượng sách. Cái câu mà Ngô Thì Nhậm nuốt nghẹn nơi cửa Khổng, cứ vang vang trong đầu mọi kẻ sĩ bao đời, rằng: Thế chiến quốc, thế xuân thu, gặp thời thế thế thời phải thế! Xưa Đồ Chiểu dùng bút lông mà đâm mấy thằng gian bút chảng tà, nay bút sắt dùng đâm người thiện vẫn cứ toè, thì cái nhẽ phong tống thời lai đã rõ rành rành.

Nhắm mắt vấn cao xanh rằng, lòng ta có bề chi nao núng, chí ta có bề chi khiếp sợ, cao xanh bặt ngôn như cũng tri tình. Đám tinh tú lập lờ mang theo bao huyễn sự, nhưng cũng giúp ta sáng rõ bao điều. Cùng tắc biến, biến tắc thông, thông tắc cửu, nhẽ ấy há lẽ chưa tường. Nhưng vận thế hình thời ứng vào cái cảnh tiềm long vật dụng, đông còn lạnh lẽo, cây lá vẫn xác xơ, rồng chưa quẫy nơi góc ruộng, thì đâu thể vận cái lí thuần Càn cho uổng sức hoài tâm.

Kẻ ngắn học đồ tin chê đoản chí, rằng mô tê đã im bặt tiếng lời. Người thức giả mỉm cười ngoảnh mặt, vô vi tự an thôi! Thất phu hữu trách thật mừng | Trượng phu vô phận chỉ ung dung cười... Bỗng như chua xót, bỗng như ngậm ngùi khi nhận được mail huynh gửi, dẫn bốn câu: "Dạ vũ trích không giai | Trích trích không giai lý | Không giai trích bất nhập | Trích nhập sầu nhân nhĩ ", nghe sao mà não nuột, nghe sao mà quạnh hiu! Cái điệp từ "trích trích" như cứa vào lòng, làm bật ra bao tâm sự. Đã xa rồi cái thuở "Trông núi có khi lầm bóng vợ | Ôm đá mà mơ chuyện yêu đương", sao vẫn cứ thấy và cứ muốn "Chém cây cho đỡ thèm giết chóc | Đỡ thèm môi mắt gái buôn hương"! Có lẽ vì cái nghiệp chướng của lòng không sao khác được, nó vẫn là vậy, vẫn chỉ vậy, vẫn như vậy, dù cho hình thế có khác đi, hình tướng có đổi thay, hình dạng có biến thiên, thì tâm can của bể dâu vẫn là nguyên một, không xê dịch, không biến sắc.

Mỗi người mỗi phúc, mỗi hoạ khác nhau, nhưng nỗi đau là có thật và giống nhau đến kỳ lạ. Hoàn cảnh có khác nhau nhưng cái nhục của muôn đời là có thật và giống nhau như đúc. Nỗi cô đơn luôn giày xéo ruột gan giữa bầy đàn lạo xạo, không thể hòa đồng, cũng chẳng thể hòa tan, cứ như núi nghìn năm trơ trọi giữa bể dâu không thưa thốt. Có lúc, ngỡ tưởng xõa mình được ra với đời, nhưng chưa cạn nói cười, thì miệng lưỡi đã vênh cong, rộp vỉa, bởi chúng âm hỗn tạp đánh úp vào lòng. Thư trước viết riêng cho bốn hiền huynh, xem ra cũng chỉ có bấy nhiêu thôi, không tài gì tìm đâu ra ai trong thiên hạ nữa. Người và người đã có cặp có đôi, có bạn có bè, ngưu tầm ngưu mã tầm mã cả rồi, không chừa ra một góc hẹp, một lối nhỏ nào cho mình cả. Bị lọt thỏm giữa một thế giới không đầu không cuối, không khứ không lai, không sinh không diệt, không thái không bĩ, chỉ nhàn nhạt và đèm đẹp, thật là trơ khấc và ráo hoảnh.

Xem ra, cái dụng công của đệ và Hoài Thu Tử trong việc chữa trị cho cha đệ cũng khó mà thành. Y thuật chỉ có thể chữa được thân bệnh, còn tâm bệnh và nghiệp bệnh thì chỉ có thể phụ thuộc vào chính người bệnh và phụ thuộc vào ý trời mà thôi. Ông cụ vẫn bình an và nuôi hi vọng vượt thoát, dẫu những cơn đau vẫn chèn lên mọi ngõ ngách tế bào thân thể. Sự dũng mãnh ấy của một người từng làm lính, khiến đệ được an ủi rất nhiều. Chí ít, nó làm cho đệ bớt đi những việc như tự chì chiết bản thân mình, về cái nợ nam nhi, cái Thế Sĩ ẻo ờ nương thân nơi thê thiếp. Lại thấy nhớ cay xè sống mũi đến Tố Như mười năm náu phận chốn Kinh Kỳ. Lại thấy nhớ đến tê lòng Tôn Tẫn ngủ với heo nơi nước bạn. Lại thấy nhớ đến nao lòng "cô gái đò" đã chở huynh qua Phá Tam Giang... Thiên hạ mênh mông, lòng người chật hẹp, chẳng ai nỡ nhìn nhau trong thiện niệm, chữ nghĩa dẫu đầy mỹ ý, cũng chẳng làm sao ái ngữ được nữa rồi. Buồn như bữa huynh đệ chở nhau đi mấy vòng thành phố Đà Nẵng, vào quán uống trà cung đình, ngó cái hoành phi hai chữ viết không đúng cả hai. Buồn như bữa huynh đóng bao thư tịch, chở lòng vòng qua hết bạn này bè khác để nương nhờ, sợ quỷ người cướp mất. Ôi, cuộc dâu bể sụt trồi chi ngao ngán...

Trịnh Tuấn

viết ngày 23/12/201