Lớp Đệ Thất 2 trường Phan Chu Trinh đã mở ra cho chúng tôi những chân trời mới lạ. Đặc biệt, hai môn học Vẽ và Nhạc đã là ngưỡng cửa đón chúng tôi vào thế giới nghệ thuật ! Bây giờ ngẫm nghĩ lại, tôi hiểu được rằng chúng tôi đã rất may mắn được học với hai bậc thầy của các ngành nghệ thuật đó.

Thầy Phạm Hữu Khánh dạy chúng tôi môn Vẽ.

Lần đầu tiên, tôi được tiếp xúc với các dụng cụ của họa sĩ như giấy croquis, bút than, bút màu, ... Hoàn toàn không biết gì về Hội Họa, tôi bắt đầu bằng các bài học về cách dùng bút chì, thước kẽ, tiến dần lên các bài học về trang trí, các kiểu đường viền trong kiến trúc gothic, Hy Lạp, La Mã, Trung Hoa : chữ Vạn xuo^i, chữ Vạn ngược; các mẫu chữ trang trí, cách vẽ hình 2 chiều, 3 chiều, vẽ phối cảnh, ... Trong mắt chúng tôi ngày đó, Thầy có cái ngoại hình của một ông Tây, cao lớn, da dẻ trắng hồng hào, có lúc có thêm bộ râu quai nón nữa. Giống như hình ảnh của các họa sĩ Pháp mà chúng tôi thấy trong tranh ảnh, Thầy cũng hay đội mũ béret bằng dạ xám hay nâu. Tôi nghe nói rằng Thầy đã từng du học về Hội Họa ở Pháp. Hình dáng của Thầy rất ăn khớp vào khung cảnh sinh hoạt nghệ sĩ ở xóm Montmartre gì đó của Paris. Thầy Khánh rất hiền và thương học trò. Thầy đối xử với học trò gượng nhẹ bao dung như lối đối xử của một người cha, ông trong gia đình. Tôi chưa từng nghe, thấy Thầy la mắng ai bao giờ, mặc dù lớp chúng tôi cũng không hiếm những tay phá như quỷ. Giọng nói của Thầy trầm, ôn tồn, hòa nhã. Thầy Hiệu Trưởng, các thầy cô, thầy Giám Thị đều kính mến Thầy, một phần vì Thầy lớn tuổi, phần khác vì nể trọng sự lịch duyệt, tài năng và sự hòa nhã của Thầy. Học trò tụi tôi rất thoải mái trong giờ học với Thầy. Cũng có nghịch phá nhưng không có đứa nào đi quá trớn đến mức hỗn láo với Thầy, vì kính nể và thương mến Thầy. Tôi không nhớ có anh chị nào xuất sắc về môn Vẽ không, chỉ nhớ không có ai bị điểm dưới trung bình cả. 40 năm qua, chắc chẳng có ai trong chúng tôi thành họa sĩ, nhưng ai cũng biết yêu chuộng cái đẹp hòa bình của tranh ảnh.

Thầy Hoàng Bích Sơn dạy chúng tôi môn Nhạc.

Thầy là tác giả của bài Hiệu Đoàn Ca Trung Học Phan Chu Trinh tuyệt vời, được yêu mến và ghi nhớ qua bao nhiêu thế hệ học trò của trường. Tôi chưa được nghe một bài Hiệu Đoàn Ca nào đầy nhạc tính và ý nghĩa như bài Hiệu Đoàn Ca Trung Học Phan Chu Trinh, bi thiết mà hùng tráng, uyên áo như một bài học lịch sử mà phấn khích như một hồi kèn thúc quân. Thầy đi khỏi trường rất sớm nên lớp chúng tôi là một trong số rất ít lứa học trò có được vinh hạnh học Nhạc với tác giả của bài Hiệu Đoàn Ca. Thầy Sơn hơi gầy và khuôn mặt hơi nhọn. Thầy nghiêm nghị, ít cười, nhưng không khắt khe đối với học trò. Chúng tôi học về các khoá nhạc (tuy đến nay chỉ ôm mỗi cái khoá Sol cho chắc ăn !), các nốt nhạc, cung, nửa cung, các dấu lặng, các âm giai, nhịp 2, 3, 4, hoà âm Do trưởng và La thứ. Bài hát nhập môn Thầy dạy chúng tôi là bài Hồ Sen mà Thầy bắt phải đánh nhịp, xướng âm và hát :

Do mi sol mi fa sol la sol Do sol si si la sol fa mi
Mi re do re mi re do sol Re mi fa si do re si do

Đầu làng tôi là hồ sen ngát thơm Hoa lồng nước lá xanh chen nhụy vàng
Bướm khoe mình trên cánh hoa hồng thắm Thuyền thấp thoáng ngoài xa lúc chiều đưa

Tụi tôi học Nhạc rất thoải mái, dĩ nhiên không phải vì cả bọn đều có năng khiếu, nhưng có lẽ vì giờ Nhạc là giờ duy nhất mà đứa nào cũng có thể la hét mà không bị rầy ! Giờ Nhạc chúng tôi hát hò rất nhiệt tình, quá mức mong muốn của Thầy. Cho đến nay, tôi chưa nghe nói có ai trong chúng tôi trở thành nhạc sĩ cả, chỉ biết có nhiều người đang là ca sĩ ... Karaoke. Dù sao, tôi cũng tin rằng Thầy Sơn sẵn lòng tha thứ cho đám học trò, ngày xưa chỉ làm khổ thính giác của mỗi mình Thầy, ngày nay đang làm khổ lỗ tai rất nhiều người trong nước và ngoài nước.